ΑΠΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΞΟΔΟΣ..

.
 Ασημόπουλος Δημήτρης

Τι λένε στο Μανιφέστο ο Μαρξ και ο Ένγκελς; Στην κατηγορία ότι οι κομμουνιστές “θέλουν να καταργήσουν την πατρίδα, την εθνότητα” απαντούν με τα παρακάτω:

“Οι εργάτες δεν έχουν δική τους πατρίδα. Δεν μπορούμε να τους πάρουμε αυτό που δεν έχουν. [...] Οι εθνικοί διαχωρισμοί και συγκρούσεις ανάμεσα σε λαούς θα εξαφανίζονται σιγά σιγά με την εξέλιξη της μπουρζουαζίας, με το ελεύθερο εμπόριο και την παγκόσμια αγορά, με τον ομοιόμορφο χαρακτήρα της βιομηχανικής παραγωγής και τις αντίστοιχες συνθήκες της σύγχρονης ζωής”

Στην παράγραφο αυτή παρατηρούμε ότι, αντίθετα με τον ισχυρισμό του Χαριτόπουλου, ο Μαρξ και ο Ένγκελς μιλώντας για την “παγκόσμια αγορά” προβλέπουν επακριβώς την “διεθνοποίηση”, όπως την ονομάζει ο Χαριτόπουλος, του κεφαλαίου και συνεπώς η κριτική του “αντί να διεθνοποιηθεί το εργατικό κίνημα διεθνοποιήθηκε το κεφάλαιο” είναι κριτική άνευ νοήματος.

Παρ' όλα αυτά, θα μπορούσε να σημειώσει κανείς ότι στην ίδια αυτή παράγραφο αναφέρεται ξεκάθαρα το περίφημο μάντρα “οι εργάτες δεν έχουν δική τους πατρίδα”. Είμαστε λοιπόν “επί τον τύπον των ήλων”, σωστά;
Λάθος. Γιατί στο σημείο της πιο πάνω παραγράφου που σημειώνεται με αποσιωπητικά ([...]) αντιστοιχούν τα ακόλουθα:

“Από τη στιγμή που το προλεταριάτο πρέπει πρώτα να πάρει τον πολιτικό έλεγχο, να αρθεί στο ύψος της τάξης του έθνους, να καταστεί το ίδιο έθνος, τότε είναι εθνικό, αν και όχι με την αστική έννοια του όρου”
 
Τι συμβαίνει εδώ; Όχι μόνο έχει πατρίδα αλλά το προλεταριάτο είναι και “εθνικό”; Αντιφάσκουν μέσα στην ίδια παράγραφο με τα ίδια τους τα λόγια ο Μαρξ και ο Ένγκελς; Τα είχαν χάσει;
Προφανώς και όχι. Η απάντηση στην φαινομενική αντινομία των ιδρυτών του μαρξισμού (έννοια που ο ίδιος ο Μαρξ απεχθανόταν) βρίσκεται σε 4 λέξεις: αστική έννοια του όρου. Στην πραγματικότητα το προλεταριάτο δεν έχει πατρίδα, όπως θεωρούν την πατρίδα οι αστοί. Σαν εθνικιστικό ιδεολόγημα δηλαδή, με βάση το οποίο στρέφουν τον ένα λαό κατά του άλλου στους επεκτατικούς ιμπεριαλιστικούς και εθνικιστικούς τους πολέμους.

Γι αυτό και παρακάτω, πάντα στο Μανιφέστο, οι συγγραφείς του δηλώνουν:

“Ο αγώνας του προλεταριάτου κατά της μπουρζουαζίας είναι αρχικά ένας εθνικός αγώνας στον τύπο αν και όχι στο περιεχόμενο. Φυσικά, το προλεταριάτο κάθε χώρας πρέπει να ξεμπερδεύει με την δική του μπουρζουαζία”