Παρασκευή 7 Ιουλίου 2023

Η ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΣΙΠΡΑ

 Αυτό που είχε δραπετεύσει από καιρού στην Κουμουνδούρου και πολύ πριν την αποχώρηση του Τσίπρα ήταν η ελπίδα

............ 


 

Δημήτρης Τζιαντζής

Ο Αλέξης Τσίπρας εκλέχτηκε στην ηγεσία του Συνασπισμού το 2008, έχοντας λάβει το «δαχτυλίδι της διαδοχής» από τον Αλέκο Αλαβάνο, με τον δεύτερο αρχικά να σχεδιάζει να παραμείνει επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, του μετώπου.

 Είναι χαρακτηριστικό ότι στις πρώτες συνεντεύξεις μετά την εκλογή του ο Αλέξης Τσίπρας αποδίδει στον Αλέκο Αλαβάνο την πρόταση για κυβερνητικό συνασπισμό με επίκεντρο την Αριστερά και τον στόχο για αλλαγή των υφιστάμενων συσχετισμών δυνάμεων. 

Ωστόσο, ο φιλόδοξος Αλέξης Τσίπρας, πλαισιωμένος από ικανούς και έμπειρους συνεργάτες και καθοδηγητές, έδειξε ότι δεν είναι διατεθειμένος να παίξει το ρόλο του «μπροστινού» και σταδιακά κατάφερε να επικρατήσει πλήρως, οργανωτικά και πολιτικά. 

Η ηγετική ομάδα του Αλέξη Τσίπρα ήταν αυτή που τελικά διαμόρφωσε, υλοποίησε και εφάρμοσε μια εκδοχή αυτής της πρότασης για την «πρώτη φορά Αριστερά» που θα καταργούσε όλα τα μνημόνια με έναν και μόνο νόμο και με ένα άρθρο, θα πετούσε με τις κλοτσιές έξω τους δανειστές και τη μισητή τρόικα. 

Η πρόταση αυτή, που υποσχόταν μέσω της κυβερνητικής εξουσίας άμεση ανακούφιση από την πιο απότομη οικονομική επιδείνωση στην ελληνική μεταπολεμική ιστορία, σύντομα έγινε πλειοψηφική. 

Αυτό που πραγματικά εκτόξευσε τον ΣΥΡΙΖΑ από το 5% στο 35% δεν ήταν η χαρισματική προσωπικότητα ή η προσωπική ακτινοβολία του Αλέξη Τσίπρα (ή του Βαρουφάκη), αλλά ότι κατάφερε να εκφράσει εκλογικά –και να καπηλευτεί όπως αποδείχτηκε– το μεγάλο αριστερό ρεύμα αμφισβήτησης και αγώνων που έγινε κυρίαρχο στην ελληνική κοινωνία. Μπορεί να μην ήταν το σωστό πρόσωπο αλλά σίγουρα ήταν στην κατάλληλη θέση, την κατάλληλη στιγμή.

Η «πρώτη φορά» Αριστερά κατάφερε να ηγεμονεύσει και να ενσωματώσει σε σημαντικό βαθμό το εκρηκτικό ανατρεπτικό και εξεγερσιακό ρεύμα των πρώτων μνημονιακών χρόνων, όταν μεγάλο μέρος της κοινωνίας πίστεψε σε ανατροπή των μνημονίων μέσα από τους λαϊκούς μαζικούς αγώνες. Σε αυτό το ρεύμα αντίστασης στο οποίο τελικά γύρισαν την πλάτη χρωστάνε την ανάδειξη και ραγδαία ανέλιξή τους στο πολιτικό στερέωμα ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας και όλα τα υπόλοιπα στελέχη που αναδείχτηκαν την τελευταία οκταετία.

Έτσι ξεκίνησε και μια προδιαγεγραμμένη πορεία συνθηκολόγησης και μεταμόρφωσης που ξεκίνησε πριν την εκλογή στην εξουσία, με τον Αλέξη Τσίπρα να διαβεβαιώνει τις αγορές πως το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης είναι απλά το πρόγραμμα του κόμματος για προεκλογική χρήση και δεν έχει σχέση με την πολιτική που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση που θα σχηματίσει. 

Η αρχή του τέλους 

Το σύνθημα «ΣΥΡΙΖΑ ή μνημόνιο» εκφυλίστηκε σε «ΣΥΡΙΖΑ με μνημόνια» αμέσως μετά την πραξικοπηματική απόρριψη της λαϊκής θέλησης και του 61.3% του δημοψηφίσματος το 2015. Ο Αλέξης προσπάθησε να θολώσει τα νερά αρχικά με σλόγκαν όπως «άλλο μνημόνιο, άλλο δανειακή σύμβαση» (!) και στη συνέχεια με το μύθευμα πως «ένα καλύτερο μνημόνιο είναι εφικτό». Ναι. ο κόσμος μουδιασμένος και απογοητευμένος ψήφισε ξανά ΣΥΡΙΖΑ το Σεπτέμβριο του 2015, με τον Τσίπρα να υπόσχεται την «όσο τον δυνατόν λιγότερο επώδυνη εφαρμογή αυτής της συμφωνίας» και την κοινωνία να χωνεύει το δόγμα ΤΙΝΑ. Ωστόσο. αυτή ήταν η αρχή του τέλους. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ ξέμεινε από αφήγημα και το μόνο επιχείρημα που φάνηκε να έχει κάποια απήχηση στη λαϊκή πλειοψηφία ήταν το «να μη γυρίσει η δεξιά» που στην πορεία έγινε «να φύγει ο Μητσοτάκης», με Βατερλό αυτής της πορείας την πρόταση «προοδευτικής διακυβέρνησης» με το ΠΑΣΟΚ. 

 

Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα αποτελεί τέλος εποχής για τον ΣΥΡΙΖΑ όπως τον ξέραμε, καθώς όπως φάνηκε από τις εκλογές δεν εκπληρώνει πια τον ρόλο του να μπορεί να είναι χρήσιμος για τους «πάνω» ενσωματώνοντας τους «κάτω» σε ρόλο σταθεροποιητικού παράγοντα του συστήματος μπροστά στον κίνδυνο κοινωνικών εκρήξεων.

 O Τσίπρας ενσάρκωνε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την αντίφαση της πρώτης ριζοσπαστικής φάσης με αυτή της πλήρως διαχειριστικής αστικής πολιτικής σήμερα. Όπως τόνισε ο ίδιος πριν τις εκλογές: «Ζω την αντίφαση να με θεωρούν στην Ευρώπη μεταρρυθμιστή, αλλά εδώ ένα μεγάλο κομμάτι της αστικής τάξης, να με θεωρεί ακραίο». 

Αυτό έγραψε με αφορμή το κύριο άρθρο του δεξιού γαλλικού περιοδικού Le point, με τίτλο «Ποιος Τσίπρας θα μεταρρυθμίσει τη Γαλλία;». To περιοδικό εκθείαζε τον Τσίπρα που κατάφερε να αυξήσει τα όρια συνταξιοδότησης στην Ελλάδα χωρίς να κουνηθεί φύλλο σε αντίθεση με τη Γαλλία. 

 Λίγο πριν την επιστροφή της τρισκατάρατης δεξιάς το 2019, ο διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς σε άρθρο του με τίτλο «Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ», τόνιζε πως η αριστερή κυβέρνηση ανέκοψε «το τσουνάμι του λαϊκισμού και της ριζοσπαστικοποίησης της ελληνικής κοινωνίας», καθώς «στα χρόνια της μεταπολίτευσης το εκκρεμές πήγε πάρα πολύ αριστερά». 

Το χειρότερο όλων είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, με την πολιτική του Τσίπρα, έκαψε με θεαματικό και ραγδαίο τρόπο, όλες τις μεταπολιτευτικές κατακτήσεις όπως ήταν η αξία της προστασίας των δημόσιων αγαθών, η προστασία του κοινωνικού ιστού, ακόμα και το ταμπού της πρώτης κατοικίας. «Ποιος ακριβώς θα ξαναμιλήσει εναντίον μιας μεγάλης ιδιωτικοποίησης μετά τα όσα έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες;» έγραψε η Καθημερινή. Συμπληρώνοντας πως ο Κ. Μητσοτάκης «θα έχει στρωμένο το έδαφος, ιδεολογικά και πολιτικά, για να μην δειλιάζει». Έτσι και έγινε. 

 Παραφράζοντας κάτι που είχε πει ο Έντουαρντ Σνόουντεν, αν θέλουμε να ζήσουμε σε έναν καλύτερο κόσμο δεν θα πρέπει ούτε να ελπίζουμε σε τύπους όπως ο Τσίπρας να μας σώσουν, ούτε σε νέους «μεσσίες», ούτε να φοβόμαστε πρωθυπουργούς σαν τον Μητσοτάκη. Θα πρέπει να οικοδομήσουμε αυτόν τον καλύτερο κόσμο από μόνοι μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: