ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

 ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ


του Γεράσιμου Λιβιτσάνου

Επιχείρηση …σοκ και δέος ενάντια στο εργατικό κίνημα ετοιμάζουν –όπως δείχνουν τα σημάδια– κυβέρνηση και δανειστές. Οι διαρροές σύμφωνα με τις οποίες έχει υπάρξει καταρχήν συμφωνία μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και των εκπροσώπων ΕΕ-ΔΝΤ, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να επιβεβαιωθούν οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για γρήγορο κλείσιμο της 3ης αξιολόγησης.
Όμως η διαπραγμάτευση αυτή δεν ξεχωρίζει για την ταχύτητα της εξέλιξής της αλλά για το αντιλαϊκό της μένος. Ανάμεσα στους γνωστούς άξονες των επαχθών αλλαγών στο ασφαλιστικό και την αύξηση της φορολογίας, προστίθεται τώρα και η αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου με αιχμή το χτύπημα στο δικαίωμα στην απεργία.

Οι πληροφορίες που υπήρχαν έως το απόγευμα της Πέμπτης ανέφεραν ότι στα φερόμενα ως θέματα «αγκάθια» (ασφαλιστικά και εργατική νομοθεσία) υπήρξε καταρχήν συμφωνία, στη βάση της οποίας θα στηριχθούν οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης μετά το κλείσιμο της 3ης αξιολόγησης. 

Όσον αφορά το ασφαλιστικό, συμφωνήθηκε η εντατικοποίηση της εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα της εκπόνησης αναλογιστικών μελετών, στις οποίες θα βασίζονται οι προσαρμογές των παροχών των ασφαλιστικών ταμείων. Δηλαδή, με απλά λόγια, να λειτουργήσουν σαν Ελβετικό ρολόι οι μειώσεις συντάξεων, με δεδομένες τις δυνατότητες των ταμείων αλλά και τους περιορισμούς στην επιχορήγηση του προϋπολογισμού που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί. Επίσης, η γενίκευση των περίφημων ορίων κατώτερων συντάξεων, δηλαδή των 384 ευρώ για όλα τα είδη των συντάξιμων αποδοχών. Μεταξύ αυτών και οι συντάξεις χηρείας, οι οποίες, εφόσον εφαρμοστούν οι ποσοστώσεις που ήδη προβλέπονται, δεν θα ξεπερνούν, σε κάποιες περιπτώσεις, τα 190 ευρώ.

Σχετικά με το εργασιακό νομοσχέδιο φαίνεται να υπάρχει συμφωνία στο περίφημο 50+1 για την κήρυξη απεργιακών κινητοποιήσεων. Ένας σχεδιασμός που στοχεύει στον περιορισμό μέχρι …εξαφανίσεως του απεργιακού δικαιώματος και αναμένονται μάλιστα ειδικές νομικές διατυπώσεις που θα φροντίζουν για την απόλυτα τυπική εφαρμογή της σχετικής διάταξης. Ουσιαστικά μιλάμε για το ξήλωμα του νόμου 1264/82, που ούτως ή άλλως δημιουργούσε δυσκολίες στην κήρυξη απεργιών, όμως με τις νέες ρυθμίσεις το δικαίωμα αυτό θα τεθεί υπό διωγμό. Όσο για τη λειτουργία του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας, αυτή παραπέμπεται για …αργότερα, μιας και συμφωνήθηκε η εκπόνηση μελέτης μέσα στο 2018 από ανεξάρτητη αρχή. Φυσικά, ούτε λόγος για επαναφορά συλλογικών συμβάσεων, αφού άλλωστε το θέμα έχει φύγει ακόμα και από το …μελλοντολογικό λεξιλόγιο των κυβερνητικών παραγόντων.

Είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι οι εργοδοτικές οργανώσεις περιμένουν με ανυπομονησία αυτές τις διατάξεις. Αντίστοιχα και η κυβέρνηση, αφού θεωρείται προϋπόθεση για να καμφθούν και οι αντιστάσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τις πρώην ΔΕΚΟ, όπου θα εφαρμοστούν ευρύτατα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, με έμφαση στην ενέργεια.

Η διαμόρφωση των όρων για μία νέα φοροεπιδρομή στο λαϊκό εισόδημα είναι –όπως σε κάθε «αξιολόγηση»– πάγιο στοιχείο της διαπραγμάτευσης. Κατά την αποτίμηση που έγινε στη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και των εκπροσώπων των δανειστών εκτιμήθηκε η …συνεισφορά του ΕΝΦΙΑ και της εισφοράς αλληλεγγύης στην πορεία των δημοσίων εσόδων. 

Πρόκειται για δύο μέτρα που κατά βάση πλήττουν τα χαμηλά εισοδήματα και η τάση είναι ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση αυτών των μηχανισμών. Ήδη, άλλωστε, από κυβερνητικής πλευράς έχει ανακοινωθεί η πρόθεση για αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από άλλο φόρο στην ακίνητη περιουσία, που θα βασίζεται στις νέες αντικειμενικές αξίες. Δηλαδή θα αυξηθεί η φοροδοτική βάση προς τα κάτω και όχι φυσικά προς τις εταιρείες ακινήτων, που ως ανώνυμες εταιρείες έχουν διαφορετικό φορολογικό καθεστώς. Στην εισπρακτική λογική εντάσσεται και η φερόμενη ώς «καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής», που και αυτή θα κατευθυνθεί στα μικρομεσαία στρώματα των επαγγελματιών. 

Ως επιβράβευση, πάντως, τόσο αυτών των προσπαθειών όσο και της αποπληρωμής οφειλών προς προμηθευτές του δημοσίου, η κυβέρνηση παρουσιάζει την εκταμίευση της υποδόσης των 800 εκατομμυρίων που είχε απομείνει από την προηγούμενη αξιολόγηση. Το κυβερνητικό αφήγημα όσο συνεχίζεται η διαπραγμάτευση με τους δανειστές θα στηριχθεί στο περίφημο …«λίγο ακόμη και τελειώσαμε». 

Κεντρικό επιχείρημα η υποτιθέμενη έξοδος της χώρας από το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής τον Αύγουστο του 2018, στο οποίο θα προστεθεί και η παράταση που έδωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, με το σκεπτικό ότι θα συμβάλλει στη διευκόλυνση αποπληρωμής του χρέους. Επίσης. η κυβέρνηση επαίρεται για την αύξηση καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα της τάξης του 1,3 δισ. ευρώ, «ξεχνώντας» την αποταμίευση των χαμηλόμισθων που έχει εξανεμιστεί για να καταβληθεί η φορολογία.