Κυριακή 25 Αυγούστου 2013

ΤΟ ΜΠΑΟΥΛΟ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΟΥ


Σημειώνει 
ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος 

Όλα έγιναν, όπως έγιναν στην Ελλάδα με την ιδέα ενός μπαούλου γεμάτου ευρώ. Άκου λίπος κρυμμένο σε μπαούλο! Δεν υπήρχε αρχικά λίπος στο μπαούλο για να καεί, αν και δεν αποκλείεται τελικά να καεί το ίδιο το μπαούλο! Προς τα εκεί οδεύουμε και αυτός είναι ο λόγος που το μπαούλο ανοίγει σήμερα το στόμα του. 

Μπαούλο υπήρχε πριν από την έναρξη της διαδικασίας εσωτερικής υποτίμησης, αλλά ήταν γεμάτο ενθύμια, όνειρα, κάρτες, συμβόλαια, υποθήκες και μπόλικες αναμνήσεις και όχι ρευστό. Είχε αδειάσει πριν από την πρεμιέρα της κρίσης. Άδειαζε από ρευστό σιγά-σιγά, αλλά ανυπόμονα, τα προηγούμενα χρόνια της καταναλωτικής και «νεο-ανοικοδομητικής» ευημερίας! 


Το χρήμα ζητούσε την απελευθέρωσή του από το μπαούλο. Ήθελε να γίνει μπετόν, τούβλο, λαμαρίνα, λούσο ή επένδυση και πτυχίο ισότιμο ή ισοδύναμο με τα πτυχία των καλών μαθητών που συκοφαντούνται ως ανεπρόκοποι φοιτητές, αναρχοκρατούμενων και τιποτένιων ιδρυμάτων. Αυτά, ωστόσο, τα ταπεινά και εξευτελισμένα μας άνοιξαν τους ορίζοντες, μας βοήθησαν να σταθούμε στα πόδια μας στο εξωτερικό, να μάθουμε και να κάνουμε περισσότερα. Δίχως αυτά δεν θα είχε καν στόμα το μπαούλο για να σου πει: «Έλληνα σε δουλεύουνε μπροστά στο μπαούλο σου.» Το μπαούλο της γιαγιάς είχε αδειάσει επί «ευημερίας». Κάτι άλλα μπαούλα που «ανακαλύφθηκαν» ή αγοράστηκαν επί κρίσεως είναι αυτά που γέμισαν. 

Άρα, η κρίση δημιουργήθηκε για να γεμίσουν παλαιά και νεοαποκτηθέντα μπαούλα και όχι για να αδειάσουν, όπως διαδίδει η διαπλοκή και όσοι διαθέτουν πτυχία δίχως σοβαρή αξία χρήσεως, αλλά με δυσανάλογα μεγάλη ανταλλακτική αξία, στον μικρόκοσμο μιας κοινωνίας που πλέον αισθάνεται ασφάλεια κλεισμένη ολόκληρη σε ένα μπαούλο, το οποίο πριν από λίγα χρόνια της προξενούσε κλειστοφοβία και αίσθημα ασφυξίας! 

Το μπαούλο είχε αδειάσει λίγο πριν από την κρίση , λοιπόν, από τα ευρώ, που μέχρι εκείνη τη στιγμή έκαναν παρέα σε κάτι κοιμισμένες στον πάτο του δραχμές, δίχως ανταλλακτική αξία. Είναι αλήθεια πως αμέσως μετά, όταν ο καπετάνιος ανακοίνωσε την σύγκρουση του σκάφους με το παγόβουνο και επισήμανε μέσω των εθνικών και κυρίως των διεθνών δικτύων ενημέρωσης τον κίνδυνο να βρεθούμε στον πάτο της θάλασσας των αγορών, το μπαούλο άνοιξε ξανά για να φιλοξενήσει κάποια ευρουδάκια. Τι ήθελες να κάνουν, να πνιγούν, δίχως μπαούλο - όσοι τουλάχιστον διέθεταν σωσίβιο; Αφού το ξέρεις πως παραδοσιακά το μπαούλο στην Ελλάδα υπάρχει για να λειτουργεί ως σχεδία των ναυαγών! Εγώ θα στο πω, που όλο μπαούλο υπόσχομαι στην γυναίκα μου και όλο κάτι άλλο θεωρώ πως ταιριάζει τελικά στην διακόσμηση; Τώρα, θα μου πεις, εάν διέθετες μπαούλα δεν θα έκανες καλύτερη μετακόμιση; Θα «έκανες», αλλά αυτά που σημειώνω εδώ δεν λαμβάνουν υπόψιν την …μετακόμιση – δομούνται αποκλειστικά στη βάση της οικονομικής σημειολογίας παραμονής και διαμονής στην Ελλάδα. 

 Άνοιξε, λοιπόν, το μπαούλο της γιαγιάς, μόλις οι επιβάτες πληροφορήθηκαν επισήμως πως το σκάφος (τους) ναυάγησε και αποθηκευτήκαν εκεί μέσα τα υπάρχοντα, πολύτιμα ευρώ και μετά έκλεισε ερμητικά περιμένοντας την λήξη του συναγερμού, που θα τους εύρισκε είτε στη θάλασσα, είτε στο ναυαγοσωστικό της καπετάνισσας Αγγέλας, με το όνομα! Κοίταξε, είτε στο νερό, είτε στο ναυαγοσωστικό θα πληρώσεις για να επιβιώσεις και έτσι άνοιξε ξανά το παλαιό μπαούλο δειλά-δειλά, για να υποστηρίξει τη ζωή του ναυαγού και όχι φυσικά για να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη! Έγινε το μέσο της ανελαστικής ανάγκης. Το μπαούλο είχε αλλάξει πλέον χρήση και οντολογία. Απέκτησε την υπόσταση του « εαν ω μη γένοιτο…» και από δυναμικό σημαίνον της ανάπτυξης έγινε σημαινόμενο στοιχείο της ύφεσης. 

Φυσιολογικά πράγματα, η Ελληνική κρίση με χαρακτηριστικά διευρυνόμενης εσωτερικής υποτίμησης και με τις τράπεζες σε μια μακρά διαδικασία πτωχευτικού χαρακτήρα αναδιάρθρωσης και υπό καθεστώς ανασφάλειας για τις καταθέσεις, οδήγησε στο «μπαούλο», το οποίο όταν φουσκώνει στραγγίζει η αγορά από επενδύσεις. Ενέσεις ρευστότητας δεν γίνονται από «μπαούλα», αλλά από αλλού. Εάν δεν ανοίξουν οι εμπορικές τράπεζες τις στρόφιγγες πώς θα βγει το χρήμα από τον μπαούλο; Η τράπεζα στην πραγματικότητα έχει το αντικλείδι για το μπαούλο, αλλά δεν το χρησιμοποιεί ακόμη, καθώς δεν μπορεί, δεν της επιτρέπεται και επειδή ακόμη γεμίζει το τεράστιο μπαούλο του Τραπεζίτη . 

Τα μικρά παραδοσιακά μπαούλα (της γιαγιάς) δεν έχουν πλέον σχέση με την ανάπτυξη, τα μεσαία χρειάζονται τραπεζικό αντικλείδι, που είναι αφάνταστα δύσκολο να χρησιμοποιηθεί αν προηγουμένως δεν αλλάξει το χρηματοπιστωτικό καθεστώς στην ευρωζώνη ή το χρηματικό καθεστώς στο πλαίσιο του ατομικού μηχανισμού εξαίρεσης της Ελλάδας, ενώ τα μεγάλα περιμένουν, αφού γεμίσουν προηγουμένως για τα καλά, το σύνθημα της νέας εποχής ανάπτυξης/κατάληψης του «νέου» σκάφους Ελλάς. 

 Το σύνθημα αυτό θα δοθεί όταν θεωρηθεί πως το εισόδημα στην Ελλάδα έχει πέσει σε τέτοιο βαθμό που το ποσοστό πτώσης της γενικής αποταμίευσης (στο μπαούλο, στην τράπεζα και αλλού) θα ισοδυναμεί με το επίπεδο της μείωσης των επενδύσεων. Αυτό σημαίνει διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας στη χώρα. Και έτσι η ελληνική οικονομία θα ανακτήσει μια ισορροπία σημαντικά χαμηλότερου επιπέδου ασφαλώς. Τότε και μόνον τότε η τράπεζα θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει το πολιτικό αντικλείδι για να ανοίξει το μπαούλο… εάν και εφόσον! Αυτό το «εάν και εφόσον» είναι το κρίσιμο και σημαίνει χονδρικά είτε εξωτερική παρέμβαση που θα διασπά επίσημα την ευρωζώνη, είτε εσωτερική με εισαγωγή διπλού νομισματικού, που θα δώσει στην ζώνη μια άλλη πολιτική διάσταση (οντολογία) και στην εθνική μας οικονομία και αγορά μια συγκαλυμμένη υποτίμηση επιπροσθέτως της υφιστάμενης εσωτερικής. 

Άρα, η κρίση φούσκωσε τα μπαούλα, κάποιων ασφαλώς και όχι όλων γενικώς, και ΔΕΝ προκλήθηκε η κρίση με την εσωτερική υποτίμηση για να αδειάσουν από λίπος τα γεμάτα, υποτίθεται, μπαούλα της προηγούμενης περιόδου, αλλά για να γεμίσουν αυτά των εύπορων και όχι των φτωχών. Έτσι όμως η ανισότητα διευρύνεται και μεγαλώνει το κενό που πρέπει να καλυφθεί από τις επενδύσεις. Όσο μεγαλώνει αυτό το κενό, τόσο αυξάνει η ανεργία. Είναι το «κενό-καιάδας» για την κοινωνία και τη νέα γενιά, το οποίο αν δεν μπορείς να δεις αναγνώστη μου, είναι επειδή ήδη βρίσκεσαι μέσα σε αυτό. Αυτό το κενό έκανα ότι περνούσε από το πληκτρολόγιο μου για να μην δημιουργηθεί. Αυτός και μόνον αυτός ήταν ο στόχος της στρατηγικής που προδήλωναν οι προτάσεις μου που αφορούσαν ασφαλώς ευθύς εξαρχής στην πολιτικοποίηση της κρίσης. 

Τώρα πια η ανεπάρκεια των επενδύσεων μεταβλήθηκε σε ένα δραματικό διαρθρωτικό πρόβλημα, το οποίο αντί να αδειάζει τα μπαούλα, τα γεμίζει, εκεί ασφαλώς που υπάρχει εισόδημα. Εκεί που δεν υπάρχει βλέπω να εκποιείται ακόμη και το μπαούλο της γιαγιάς. Και μετά κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις πως ο δείκτης της αποταμίευσης ως προς το εισόδημα αυξάνεται, ενώ η αγορά στεγνώνει από ρευστό και η ανισότητα μεγεθύνεται! Μα αυτό δεν επεδίωκες από την αρχή, δήθεν κοινωνικά ευαίσθητε πολιτικάντη ή χαζοχαρούμενε νεοφιλελεύθερε πολίτη; Αν δεν το επεδίωκες και χειροκρότησες την διαδικασία πτώχευσης και φτωχοποίησης που επιλέχτηκε για την Ελλάδα, είσαι επικίνδυνα άσχετος. 

Το πρόγραμμα για την ελληνική αναπροσαρμογή στην ΟΝΕ μέσω της εσωτερικής υποτίμησης ναυάγησε εκεί που «τέμνονται» Κέινς και Χόμπσον για να συναντήσουν στο σημαίνον, και όχι στο σημαινόμενο, τον Μαρξ. Η «θεωρία του μπαούλου» σχετίζεται με την έλλειψη κατανόησης προς τον Κέινς, με την έννοια πως το κράτος παραιτήθηκε από το ρόλο του στην διατήρηση αποτελεσματικής ζήτησης και έχασε τελικά εντελώς τον έλεγχο των οικονομικών ροών και τον ….μπούσουλα. Προφανώς αγνοήθηκε και ο Χόμπσον που πρέσβευε πως το κράτος πρέπει να αναδιανείμει το εισόδημα, ώστε να μειωθεί το ποσοστό της αποταμίευσης στο εθνικό εισόδημα. Όσο για τον Μαρξ που ήθελε να καταργηθεί εντελώς η υπεραξία, ε, αυτός …δεν βγήκε ούτε στιγμή από το μπαούλο! Είναι το ίδιο μπαούλο στο οποίο στρογγυλοκάθεται ο Τραπεζίτης προσθέτοντας ευρώ, τα οποία προκύπτουν από διαδοχικές ενέσεις, στο πλαίσιο μιας κυβερνητικής, εθνικής και υπερεθνικής θεραπείας των τραπεζών και όχι της κοινωνίας ή έστω της αγοράς. Η αγορά στην Ελλάδα νοσεί, ενώ η κοινωνία σιγοσβήνει επειδή το διαρθρωτικό πρόβλημα των επενδύσεων Δεν θα μπορούσε ποτέ να αντιμετωπισθεί με τέτοιου είδους «ενέσεις». 

Και τώρα τί μπορεί να γίνει; Αντιστροφή του προγράμματος με ένα μακροχρόνιο Εθνικό Σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και εκδημοκρατισμού που θα καταστήσει ντεμοντέ τα μπαούλα , ώστε να ησυχάσω και εγώ από την παραξενιά της γυναίκας μου! Μιλώ για επαρκείς και τεχνολογικά προηγμένες και εμπορικά στοχευμένες επενδύσεις του δημοσίου με συμμετοχή Foreign direct investments, και κρατική παρέμβαση για την δημιουργία εξαγωγικής βιομηχανίας και αναδιανομής εισοδήματος δίχως διπλό νομισματικό ασφαλώς. Έτσι, πράγματι, το όποιο πλεόνασμα στο μπαούλο θα κατευθυνθεί στην μείωση της ανεργίας της παρούσης μορφής. Μόνον έτσι θα βγει στη συνέχεια και ο Μαρξ από το μπαούλο για να βρει την θέση του και το δίκιο του στην ανάλυση μιας νέας περιόδου κυκλικής κίνησης του κεφαλαίου. Μόνον έτσι τα μπαούλα θα ξαναποκτήσουν αποκλειστικά διακοσμητική διάσταση στην Ελλάδα και ο καπιταλισμός (μας) θα εξελιχθεί δίχως ανεπανόρθωτη κοινωνική και εθνική καταστροφή, ανοίγοντας ξανά την συζήτηση περί σοσιαλισμού που θα δεν θα έχει την οσμή ναφθαλίνης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: