Προβληματισμός για το μέλλον της Ελλάδας, ενόψει της εξάτμισης του καθεστώτος… 


Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου 

Όταν τα καθεστώτα πολιτικοοικονομικής ηγεμονίας ανατρέπονται, ακόμη και από τον ίδιο τον λαό, διατηρούν την ελπίδα να επανέλθουν στην εξουσία κάποια στιγμή στο μέλλον, μετά από μετάλλαξη ασφαλώς. 

Εκεί όμως που τα καθεστώτα πέφτουν δίχως να τα σπρώξει κάποιο σοβαρό λαϊκό κίνημα ή να τα ανατρέψει μια δυναμική, αντίπαλη πολιτική οντότητα με ευρεία λαϊκή αποδοχή, αυτά εξαφανίζονται για πάντα: εξατμίζονται και χάνονται στον ιστορικό χρόνο, δίχως καμία ελπίδα νεκρανάστασης. 


 Στο φάσμα των μοιραίων καθεστώτων της δεύτερης μορφής ορίζεται το σημερινό καθεστώς στην Ελλάδα. Είναι έτοιμο να σωριαστεί στο έδαφος και να εξατμιστεί δια παντός, από την στιγμή εκείνη που θα αποφασίσει η τρόικα να το αποσυνδέσει από τον «αναπνευστήρα» - τον ατομικό μηχανισμό δήθεν προσαρμογής στην ΟΝΕ. Ασχέτως πώς αυτό θα εμφανιστεί από διάφορους παράγοντες διεκδίκησης και μορφοποίησης της νέας ηγεμονίας στην Ελλάδα, το κυβερνόν καθεστώς της διαπλοκής θα σβήσει από μόνο του, μετά από μια εξαετία στην εντατική, εντός της οποίας παρέχεται η δυνατότητα να παραμείνει φαινομενικά (τυπικά) ζωντανός ένας κλινικά νεκρός πολιτικοοικονομικός κρατικός θεσμός. 

 Το καθεστώς στην Ελλάδα σάπισε κατάκοιτο, βιώνοντας την επιθανάτια οπτασία «success story», με δεξιά αναγέννηση! Και σε σάπια καθεστώτα δεν επενδύει κανείς την πολιτική του ύπαρξη, όσο για την οικονομική εξαρτάται: επενδύουν αποκλειστικά όσοι ξεπλένουν ή απλώνουν το χρήμα για να αποκρύψουν την πηγή του και όσοι διεθνείς παράγοντες το επιχειρούν, απλώς αδιαφορούν για το ελληνικό καθεστώς, ορίζοντας τα συμφέροντά τους Ελλάδα με κριτήριο την γεωπολιτική περιοχή και όχι στενά την χώρα. Όλοι οι υπόλοιποι ακολουθούν τον ορθολογισμό της «πόλωσης του κεφαλαίου», λέγοντας αυτό που είπε στο «Βήμα» ο βασικός μέτοχος και managing partner της BC Partners, Νίκος Σταθόπουλος: η προτεραιότητα του fund δεν είναι αυτή την περίοδο η Ελλάδα, παρά τις ευκαιρίες που προφανώς υπάρχουν, και αυτό εξαιτίας του ρίσκου που συγκεντρώνει η χώρα λόγω των δημοσιονομικών προβλημάτων και της μεγάλης ύφεσης. «Προς το παρόν επικεντρωνόμαστε σε υγιείς οικονομίες, όπως προκύπτει και από τις εξαγορές μας». 

Τόσο οι έμπειροι πολιτικοί, όσο και οι έμπειροι οικονομικοί παίχτες δεν χρησιμοποιούν σάπια πιόνια σε ένα σάπιο πλαίσιο ανάπτυξης του παιγνίου. Αυτοί ρισκάρουν και ίσως έντονα, αλλά ποτέ σε μη βιώσιμο περιβάλλον και με υπό αποσύνθεση πιόνια. Μπορεί αυτά τα πιόνια να εμφανίζονται στην ελληνική και διεθνή κοινή γνώμη ακόμη ζωηρά και έτοιμα να υποσχεθούν κέρδη και ευημερία στους πελάτες τους, αφαιμάσσοντας κάθε τι ζωντανό και πράγματι ελπιδοφόρο στην Ελλάδα, αλλά οι γνωρίζοντες… δεν εξαπατώνται. 

Οι άνθρωποι της μικρο-πολιτικής και οι άνθρωποι της αγοράς γνωρίζουν καλά αυτά που ξέρουμε εμείς οι άνθρωποι της μακρο-πολιτικής και της εθνικής οικονομίας. Πολλές φορές μάλιστα, δυστυχώς διαπιστώνω ότι οι πρώτοι έχουν καλλιεργήσει ένα καλύτερο πολιτικοοικονομικό αισθητήριο απ’ ότι οι δεύτεροι. Για τους πρώτους το σάπιο είναι σάπιο και δεν αξίζει τίποτα, αντίθετα για τους δεύτερους και παραδόξως, όλο και κάτι αξίζει, ή καλύτερα θα μπορούσε να αξίζει… ακόμη και το εντελώς σάπιο! Και αυτό επειδή η δομή της γνώσης των δεύτερων χαρακτηρίζεται από κάποια μορφή ιδεολογίας και πεποίθησης ότι στην πολιτική και στην οικονομία η αποσύνθεση είναι αποτέλεσμα μιας λανθάνουσας σύνθεσης, που ακόμα δεν έχει γίνει αντιληπτή (αισθητή). 

 Αν μπορούσαμε να συνδυάσουμε την γνώση των δεύτερων με την «διαίσθηση» των πρώτων, θα μπορούσαμε να ορίσουμε επακριβώς, όχι ακριβώς την αξία πραγμάτων και πολιτικών οντοτήτων, αλλά την πιθανότητα των σχέσεων ηγεμονίας που προϊδεάζουν για την δυναμική διαμόρφωσης της αξίας στο μέλλον. Μία τέτοια επιχείρηση θα έδειχνε σήμερα την μορφή του τέλους του καθεστώτος στην Ελλάδα, αλλά δυστυχώς πολύ αχνά την πολιτική διάσταση της πολιτικοοικονομικής χαραυγής στην οποία αναφέρθηκα στο προηγούμενο θερινό μου σημείωμα. Το πρώτο είναι απολύτως σαφές: το καθεστώς στην Ελλάδα σε πολύ λίγο θα καταρρεύσει σχεδόν ασύνταχτα, παρά την συντεταγμένη χρεοκοπία της χώρας και θα εξατμιστεί στην ιστορία δίχως καμία πιθανότητα να αναπαραχθεί στο μέλλον μέσω κάποιας μορφής μετάλλαξης. Αντίθετα το δεύτερο θα είναι συγκυριακό επακόλουθο του πρώτου, δίχως να είναι η κοινωνία των πολιτών ή ευρύτερα η κινηματική οργάνωση του λαού που θα συμβάλλει στον προσδιορισμό της «χαραυγής»: στον προσδιορισμό, δηλαδή, των νέων πολιτικοοικονομικών παραμέτρων που θα ορίσουν το κοινωνικό και εθνικό συμφέρον της επόμενης δεκαετίας για την Ελλάδα. Ασφαλώς αυτό είναι ένα αρνητικό σημείο των καιρών, το οποίο αναφέρω, μήπως και προβληματιστούν επ’ αυτού όσοι στην πατρίδα μας διατηρούν ακόμη τις αισθήσεις, μη συμπλεγματικά συναισθήματα και το μυαλό τους.