ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΥΜΝΟΥΝ

ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΤΟΝ ΧΑΜΟ... ΤΟΥΣ ΕΧΩ ΣΙΧΑΘΕΙ

 ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ -- ΒΟΛΦ ΜΠΙΡΜΑΝ

 

Σταύρος Χριστακόπουλος


«Κι οι ποιητές με χέρι υγρό
υμνούνε της πατρίδας τον χαμό,
κάνουν με θέρμη τα στοιχειά στιχάκια,
με τους σοφούς του κράτους
τα ’χουνε πλακάκια,
σαν χέλια γλοιώδικα έχουν πουληθεί,
τους έχω βαρεθεί»

Βολφ Μπίρμαν / Θάνος Μικρούτσικος

Οι στίχοι αυτοί περιέχονται στο τραγούδι «Αυτούς τους έχω βαρεθεί», είναι γραμμένοι το 1966 (στην «επαναστατική» περίοδο του Γερμανού ποιητή και τραγουδοποιού Βολφ Μπίρμαν – πολύ πριν αποκηρύξει τα ιδεώδη της νιότης του και καταγγείλει ό,τι θαύμαζε) και προσπαθούν να περιγράψουν μια χώρα υπό διπλή επικυριαρχία: σοβιετική στα ανατολικά, ΝΑΤΟϊκή στα δυτικά και με το Βερολίνο διχοτομημένο από το τείχος.

Αυτό που ενδιέφερε τον ποιητή στο συγκεκριμένο τραγούδι, το οποίο συμπεριλήφθηκε στην πρώτη δισκογραφική δουλειά του Θάνου Μικρούτσικου το 1975 με τίτλο «Πολιτικά τραγούδια», ήταν να καταδείξει όχι τόσο το ιδιότυπο καθεστώς της χώρας του όσο τη γερμανική κοινωνία της εποχής του σε όλες τις εκφάνσεις της:

● Αυτούς που «απ’ τους άλλους θεν παλικαριά / κι οι ίδιοι όλο λερώνουν τα βρακιά».
● «Των γραφειοκρατών η φάρα», που «στήνει με ζήλο περισσό / στον σβέρκο του λαού χορό».
● Τους «Γερμανούς (Ευρωπαίους) τους προφεσόρους / που καλύτερα θα ξέρανε πολλά / αν δεν γεμίζαν ολοένα την κοιλιά».
● Τους δασκάλους «της νεολαίας νταντάδες (γδαρτάδες)», που διαμορφώνουν «ιδεώδεις υποτακτικούς», οι οποίοι «είναι στο μυαλό νωθροί / μα υπακοή έχουν περισσή».
● Τον «παροιμιώδη μέσο ανθρωπάκο», «που συνηθίζει στην κάθε βρωμιά / αρκεί να έχει γεμάτο τον ντορβά».
● Και, κυρίως, τους «ποιητές», τους διανοούμενους, οι οποίοι «υμνούνε της πατρίδας τον χαμό», «με τους σοφούς του κράτους τα ’χουνε πλακάκια» και «σαν χέλια γλοιώδικα έχουν πουληθεί».
Αυτή ήταν η Γερμανία όπως την έβλεπε τότε ο Μπίρμαν.
Πολλές δεκαετίες αργότερα, σε μια άλλη χώρα στον Νότο της Ευρώπης, χρέους υποτελή στους δανειστές / εταίρους της, γεωπολιτικό και στρατιωτικό οικόπεδο των συμμάχων της, αναζητούνται εναγωνίως ηγεσίες με επίγνωση και «παλικαριά», αλλά δυστυχώς βασιλεύουν ακόμη οι «γραφειοκράτες», (επι)κυριαρχούν οι «Γερμανοί (και γερμανόφρονες) προφεσόροι», τα σχολεία βγάζουν ακόμη «ιδεώδεις υποτακτικούς», ο «παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος» «συνηθίζει στην κάθε βρωμιά / αρκεί να έχει γεμάτο τον ντορβά» και η διανόηση είναι τραγικά απούσα, όταν βεβαίως δεν «υμνεί της πατρίδας τον χαμό».
Σκέψεις σκόρπιες με αφορμή τον θάνατο του Θάνου Μικρούτσικου...