ΥΠΕΡΨΗΦΙΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ

 ..ΟΙ ΧΕΙΡΟΠΕΔΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ...

<Αν και τώρα δεν βλέπεις πως σε φυλακίζουν είσαι πιο τυφλός κι από τον Ρέι Τσαρλς>

Μιχάλης Ρόθος

 

Μια πιο σκοτεινή εποχή για το διαδίκτυο και τις ψηφιακές ελευθερίες δρομολογεί η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την υπερψήφιση, με ψήφους 348 υπέρ και 274 κατά, της οδηγίας «για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά»  που περιλαμβάνει τα επίμαχα άρθρα 13 και 11.


Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πως ψήφισαν οι Έλληνες ευρωβουλευτές και ποιοί απουσίαζαν.
Και οι τρεις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα, Δημήτρης Παπαδημούλης, και Στέλιος Κούλογλου επέλεξαν την αποχή παρά το γεγονός ότι η ομάδα της ευρωαριστεράς εναντιωνόταν θεωρητικά στα επίμαχα άρθρα της τροπολογίας. Η απουσία και των τριών αποτελεί σαφώς συνειδητή επιλογή και ενδεικτική των δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ.  Από την ψηφοφορία απείχε ακόμα ο Σωτήρης Ζαριανόπουλος του ΚΚΕ. Κατά ψήφισαν μόνο ο Νίκος Χουντής της ΛΑΕ και η Σοφία Σακοράφα του ΜέΡΑ25.

Η Μαρία Σπυράκη της ΝΔ ψήφισε υπερ της οδηγίας και οι υπόλοιποι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας  (Μανώλης Κεφαλογιάννης, Γιώργος Κύρτσος, Ελίζα Βόζενμπεργκ και Θοδωρής Ζαγοράκης) απείχαν, όπως  και η Εύα Καϊλή από το ΠΑΣΟΚ/Ελιά και ο ανεξάρτητος Νότης Μαριάς.
Υπέρ της οδηγίας ψήφισε ο ανεξάρτητος, εκλεγμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ ευρωβουλευτής Κωνσταντίνος  Χρυσόγονος, οι ευρωβουλευτές του Ποταμιού, Γιώργος Γραμματικάκης και Μιλτιάδης Κύρκος όπως και οι νυν και πρώην χρυσαυγίτες ευρωβουλευτές (Φουντούλης, Επιτήδειος και Συναδινός).
Παρών δήλωσαν ο ευρωβουλευτής της Ελιάς, Νίκος Ανδρουλάκης και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κωνσταντίνος Παπαδάκης.

Η πρόταση τροπολογίας σε επιμέρους άρθρα, όπως η πρόταση να διαγραφεί το κατάπτυστο άρθρο 13, απορρίφθηκε οριακά για μόλις 5 ψήφους (312 υπερ της κατάργησης, 317 εναντίον).





Σε όλη την Ευρώπη το προηγούμενο διάστημα πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις και κινήσεις διαμαρτυρίας στο πλαίσιο μιας μεγάλης εκστρατείας εναντίωσης στα επίμαχα άρθρα της οδηγίας με τίτλους-χάσταγκ  όπως #SaveYourInternet και #DeleteArt13.

Η νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης  δίνει την εντολή σε όλα τα κράτη να γίνουν μία τεράστια «φυλακή», υψώνοντας τείχη σε όσους έχουν το θράσος να εκφράζονται ελεύθερα στο Διαδίκτυο. Η αλλαγή των άρθρων 11 και 13 προετοιμάζει αλλαγές που δεν φαντάστηκε ούτε η πιο στυγνή δικτατορία στην κυβερνο-πραγματικότητα.

«Πλατφόρμες (βλ. facebook, twitter, youtube, reddit, instagram κ.α)! Είστε υποχρεωμένοι να έχετε άδεια για ΚΑΘΕ πιθανό έργο –από το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας– που μπορεί να ανέβει στις σελίδες σας», γράφει το άρθρο 13 της οδηγίας. Τι σημαίνει όμως αυτό; Οι περισσότερες ιστοσελίδες θα πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να αποτρέψουν τους χρήστες τους από την ανάρτηση περιεχομένου για το οποίο δεν έχουν την άδεια του δημιουργού. Δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να εφαρμόσουν φίλτρα περιεχομένου, τα οποία δεν θα επιτρέπουν να ανέβει ούτε ένα meme, ούτε ένας ήχος που σύμφωνα με τον αλγόριθμο των φίλτρων θα εμπίπτει σε πνευματικά δικαιώματα. Και επειδή είμαστε λίγο καχύποπτοι, κάτι μάς λέει ότι αυτοί οι αλγόριθμοι θα περιορίζουν οποιαδήποτε έκφραση ριζοσπαστικού, αντικαπιταλιστικού λόγου, ενώ τα βίντεο ναζιστών μακελάρηδων θα κυκλοφορούν ελεύθερα, γιατί δεν παραβιάζουν την πνευματική ιδιοκτησία!

Όποιος γνωρίζει τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα αναρωτηθεί ποιο θα είναι το οικονομικό όφελος για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Από τη μία, το θετικό είναι ότι οι μονοπωλιακές πλατφόρμες όπως η Google και το Facebook θα αναγκαστούν να πληρώσουν για τα πνευματικά δικαιώματα τους καλλιτέχνες από τους οποίους τόσα χρόνια κερδοφορούσαν ανενόχλητοι. Από την άλλη, ποιος άλλος εκτός από τις επιχειρήσεις «κολοσσούς» θα έχει την οικονομική δυνατότητα να δημιουργεί και να αγοράζει φίλτρα και να πληρώνει τους προγραμματιστές που θα φτιάξουν; Όλες οι υπόλοιπες πλατφόρμες που δεν θα «αντέξουν» τον προϋπολογισμό αυτών των προγραμμάτων θα αναγκαστούν να πουλήσουν τις άδειές τους στην Google και άλλους τεράστιους ομίλους ή να κλείσουν οριστικά.

Η νέα οδηγία απασχολεί, επίσης, και τα ΜΜΕ.


Σύμφωνα με το άρθρο 11, οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ θα κατέχουν τα πλήρη δικαιώματα των κειμένων που γράφουν οι δημοσιογράφοι τους και η αναπαραγωγή ειδήσεων σε άλλες πλατφόρμες με παραπάνω από μία λέξη ή περισσότερο από μια πολύ σύντομη περιγραφή θα απαιτεί σχετική άδεια από τον εκδότη.

Από τη μία, αυτό φαίνεται θετικό, καθώς το έργο των δημοσιογράφων δεν θα μπορεί να αναπαράγεται αυτούσιο, χωρίς την αναφορά της πηγής. Ταυτόχρονα, ίσως οι εργοδότες αναγκαστούν να προσλάβουν εργαζόμενους που θα ερευνούν πραγματικά για να συνεχίσουν να έχουν περιεχόμενο στη σελίδα τους.

Ωστόσο, με όσες γνώσεις έχω για την κατάσταση που επικρατεί στα ελληνικά μέσα, μου φαίνεται ότι δεν είναι αυτό το πιο πιθανό σενάριο. Τα περισσότερα μέσα, αν δεν μπορούν να κάνουν «copy- paste», δεν θα δαπανήσουν χρήματα για προσλήψεις αλλά, απλούστατα, θα κινδυνεύσουν να κλείσουν και οι εργαζόμενοι θα βρεθούν πίσω από τις ουρές του ΟΑΕΔ, ή σε μεγάλους ομίλους.
Τέλος, αδύνατη θα είναι η οποιαδήποτε αναπαραγωγή είδησης με αυτούσιες λέξεις στο διαδίκτυο, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στον τομέα της αντιπληροφόρησης που επιδιώκει το κίνημα.

Όσον αφορά την τελική έκβαση της ψήφισης, δεν είχαμε την αυταπάτη πως με τους συσχετισμούς που υπάρχουν στο Ευρωκοινοβούλιο και με –σχεδόν– ολοκληρωτική απουσία της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς τα πράγματα θα ήταν ευνοϊκά. Είναι χαρακτηριστικό πως τις τελευταίες μέρες τα λόμπι που στήριξαν με μανία την οδηγία επιδόθηκαν σε διαδοχικές συναντήσεις με αμφιταλαντευόμενους ευρωβουλευτές προκειμένου να τους μεταπείσουν!


Η καμπάνια ενάντια στα επίμαχα άρθρα που καλούσε τους χρήστες του διαδικτύου να προχωρήσουν σε προσωπικές πιέσεις (μέσω mail και μέσων κοινωνικής δικτύωσης) στους ευρωβουλευτές της χώρας τους ώστε να καταψηφίσουν την οδηγία, είχε αποτέλεσμα ως ενός σημείου αλλά τελικά δεν στάθηκε αρκετή.

Ωστόσο, υπάρχει και άλλος δρόμος ανατροπής! Με τη στήριξή της αντικαπιταλιστικής, αντί-ΕΕ Αριστεράς και τη συμμετοχή σε μαζικό κίνημα για αποδέσμευση από τα δεσμά της ΕΕ μπορούμε να βάλουμε «στοπ» στα σχέδιά τους και να ανατρέψουμε τις ντιρεκτίβες τους.

Για κλείσιμο, θα παραθέσω τους στίχους του Obnoxious Kas, σε ένα hip-hop τραγούδι που περιλαμβανόταν στην εκστρατεία κατά της ACTA –μίας αντίστοιχης συμφωνίας με την προαναφερθείσα– που χάρη στο κίνημα που δημιουργήθηκε εναντίον της καταψηφίστηκε από το Ευρωκοινοβούλιο: «Οι προθέσεις, τυπικά, προστατεύουν trademarks/Αν δεν δεις ότι σε φυλακίζουν είσαι πιο τυφλός κι από τον Ray Charles».