"ΜΠΗΚΑ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ" ΜΑΣΤΙΓΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

 "ΜΠΗΚΑ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ" ΜΑΣΤΙΓΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης

Το σύστημα που ζούμε η μάλλον οι ελλείψεις που υπάρχουν στο σύστημα που ζούμε επηρεάζουν σοβαρά την υγεία μας και τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο την ψυχική μας υγεία. Το άγχος και το στρες από τον όλο και περισσότερο και μεγαλύτερο όγκο δουλειάς επιβαρύνει τον εγκέφαλο μας και παίρνει σοβαρές διαστάσεις για την υγεία μας.


Δεν μιλώ για την Ελλάδα που τα χρόνια της κρίσης έχουν πολλαπλασιάσει τα οξυμμένα κιαπο πριν προβλήματα, επιβίωσης, εργασιακού περιβάλλοντος, ανεργίας κλπ.

 Στην Σουηδία ήρθα σε επαφή με μια καινούργια για μενα έκφραση που λέει ”μπαίνω στον τοίχο ”. Στα αγγλικά την λένε burned out. Δηλαδή κάηκε. Μια ακόμη έκφραση για την εργασιακή υπερκόπωση που αρρωσταίνει τον εγκέφαλο.

Δεν μπορούσα να το καταλάβω μέχρι που κάποιος συνεργάτης από άλλο τμήμα μπήκε στον περιβόητο τοίχο και δεν ήθελε να μας ξέρει πια, κάθε επαφή με την δουλεία την απέφευγε, δεν σήκωνε τα τηλέφωνα, ήταν απαθής, δεν έβγαινε από το σπίτι, όλα αυτά τα μάθαινα από από την γυναίκα του μιας και είχαμε δημιουργήσει μια οικογενειακή επαφή.

Δεν τα πολυπιστευα όλα αυτά είναι αλήθεια παίρνοντας υπόψιν τους φοβερούς ρυθμούς εργασίας της Ελλάδας αλλά και την καρτερικότητα, υπομονή και την τεράστια αντοχή που έχει ο Σουηδός στην φυσική καταπόνηση, κάμπινγκ με σκήνη στα χιόνια, προσαρμογή σε συνθήκες ψύχους, έλλειψης ηλεκτρικού νερού κλπ. κατά τις χειμερινές του διακοπές.

Οι στατιστικές με διαψεύδουν.

Σε τοπικό επίπεδο και στον δήμο που δουλεύω το ”αρρωστογράψιμο”, δήλωση απουσίας λόγω ασθένειας, είναι της τάξης του 6,5%, 60 άτομα περίπου λίγο πιο κάτω από το πανσουηδικό ποσοστό που είναι γύρω στα 7%. Κάποιοι από αυτούς, περίπου 10 άτομα είναι άρρωστοι λόγω στρες, υπερκόπωσης. . Είναι κατά την γνώμη μου πολλοί περισσότεροι που λόγω στρες είναι άρρωστοι μικρότερα διαστήματα, αν κρίνω από την δουλειά μου χωρίς βέβαια όλοι να καταλήξουν τελικά στον τοίχο.

 Τα πανσουηδικά στατιστικά στοιχεία διαφέρουν* αλλά δείχνουν αυξητική τάση. Σήμερα είναι 36 552 σύμφωνα με την Υπηρεσία Ασφάλισης του αντίστοιχου υπουργείου τον Φεβρουάριο του 2017, που έχουν μπει στον τοίχο από 26-27.000 που ήταν το 2014. Αν πάμε εφτά χρόνια πίσω ο αριθμός ήταν μόνο 6237(!)

Όταν ο εγκέφαλος βρίσκεται κάτω από υψηλή πίεση αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα τότε βγαίνει σαν συμπτώματα ασθένειας και στο κορμί. Ατονία, κούραση, αυπνία, κακή μνήμη και κατανόηση λένε οι επιστήμονες. Το ποσοστό γυναικών που μπαίνουν στον τοίχο με τα στοιχεία του 2014 είναι διπλάσιο από αυτό των ανδρών.

Η εξήγηση που δίνεται είναι ότι περα από τις ευθύνες μιας κουραστικής δουλειάς στο όνομα της ισότητας, παραμένουν στην γυναίκα η μεγαλύτερη ευθύνη για το σπίτι και τα παιδιά. Έτσι υποψήφιος για να μπει στον τοίχο είναι γυναίκα παντρεμένη με εργασία ευθύνης στους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας, τομείς που πρέπει να παρθούν και αποφάσεις που επηρεάζουν την ζωή και την υγεία άλλων ανθρώπων κάτω από πίεση χρόνου.

Η επιστροφή στην δουλειά, πολλές φορές σε διαφορετικό πόστο μπορεί να πάρει και ένα χρόνο. Δηλαδή γύρω στους εξη μήνες απουσία και κατόπιν τμηματική επιστροφή της τάξης του 25%, 50%, 75% για να φτάσει στο 100%. Ας σκεφτούμε την απώλεια εργατοωρών αλλά και τα έξοδα στην περίθαλψη, τον κίνδυνο του κλονισμού της υγείας, τις μειωμένες αποδοχές λόγω μειωμένου επιδόματος ασθένειας για κάτι που μπορούσε να αντιμετωπιστεί προληπτικά.

Η αυξητική τάση έχει τις αιτίες της και κρύβεται επιμελώς στην αλλαγή των εργασιακών σχέσεων φυσικά με Σουηδικο τόπο. Σιγά σιγά με επιμέλεια, με ”διάλογο” με τα σωματεία με μεγάλο χρονικό ορίζοντα αλλά με απώτερο σκοπό την μείωση του προσωπικού για λόγους λιτότητας. Έτσι εξαφανίστηκε πχ η διοικητική υποστήριξη των γιατρών. Η γραμματειακή υποστήριξη ακόμη και για κλείσιμο των ραντεβού σε πολλά Νοσοκομεία γίνεται από τον ιδιο τον γιατρό η την νοσοκόμα. Το ίδιο έχει συμβεί και στην περίπτωση των Διευθυντών σχολείων και γενικότερα στους Διευθυντές άλλων κλάδων. Αυτό έχει επίπτωση και στην εξυπηρέτηση των υπολοίπων.

Σχεδόν όλες οι υπηρεσίες πια έχουν αυτόματους τηλεφωνητές με πολλαπλές επιλογές και αναμονές μακρόχρονες. Οι παραγγελίες γίνονται από το ιντερνέτ, πολλές δουλειές και σπουδές γίνονται από απόσταση, η κοινωνική επαφή στην τοπική κοινωνία χάνεται και αυτή η έλλειψη επιδεινώνει την υγεία.

Όλα αυτά έχουν την ρίζα τους στο κοινωνικό σύστημα που προβάλει αδηφάγο στις εργασιακές του απαιτήσεις, αφαιρεί την χαρά της δημιουργίας μέσω της εργασίας και ισοπεδώνει τις προτεραιότητες από την στενότητα του χρόνου που έχει προκαλέσει. H λύση δεν μπορεί να δοθεί από το καπιταλιστικό σύστημα. Αντίθετα το πρόβλημα θα οξύνεται. Όπως θάλεγε στον επίλογο ο μεγάλος Αϊνστάιν ” βλακεία είναι να κάνεις ακριβώς το ίδιο πράγμα συνέχεια περιμένοντας διαφορετικό αποτέλεσμα”.

 Πηγές: Kristina Glise Institutet för stressmedicin i Göteborg. Ινστιτούτο φαρμακολογίας ενάντια στο στρες Γκετεμποργκ. Εφημερίδα Αmelia, Μάιος 2016. *Arbetsmiljöverket. Αρχή εργασιακού περιβάλλοντος. Μιλά για 32.000 Psykiatriprofessor Marie Åsberg Ersta sjukhus Professor Ψυχιατρικής,εφημερίδα Εξπρέσσεν, Ιουνιος 2017 Försäkringskassan Υπηρεσία Ασφάλισης. Alexander Wilczek, verksamhetschef för specialpsykiatrin på Ersta sjukhus och ansvarig överläkare för stressprojektet. Αρχίατρος Νοσοκομείο Ersta. Εφημερίδα Εξπρέσσεν Ιουνιος 2017.