QUO VADIS ITALIA?

Προς τα πού πηγαίνει λοιπόν 

                    η Ιταλία; 

 

To δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση ανήκει εδώ και λίγες ώρες στο παρελθόν και ένα νέο κεφάλαιο στην πολυτάραχη πολιτική σκηνή της Ιταλίας μόλις άνοιξε. 

 

 

  Προς τα πού βαδίζει το ιταλικό οικοδόμημα είναι ένα από τα κυρίαρχα ερωτήματα στον εγχώριο και διεθνή Τύπο. Την απάντηση θα πρέπει να περιμένουμε αρκετές ημέρες, ώστε να ξεκαθαρισθεί η πολιτική ατμόσφαιρα που θα προκύψει από τις ζυμώσεις και τις ενδεχόμενες συμφωνίες των κομμάτων. 

  Εκείνο όμως που προκύπτει με σαφήνεια είναι πως το «όχι» του χθεσινού δημοψηφίσματος οφείλεται και σε πολύ αμεσότερα προβλήματα:  Η  οικονομική κρίση στην πραγματικότητα δεν έχει ακόμη ξεπερασθεί ενώ οι περισσότεροι νέοι έχουν απογοητευθεί και έχουν σταματήσει πλέον να ψάχνουν για δουλειά,  μετά από την  αποτυχημένη μεταρρύθμιση της δημόσιας παιδείας. 

  Αντιμέτωποι με  προκλήσεις και προβλήματα, για τα οποία το σύνολο των Ιταλών πολιτικών, στο εξής θα πρέπει να προσπαθήσει να βρουν τις σωστές απαντήσεις .

 

 

 

 

Η μετεωρική άνοδος και η κατακόρυφη πτώση του Ρέντσι

  Το τέλος της πρωθυπουργίας του Ματέο Ρέντσι ήταν εξίσου σύντομο από την αξιοθαύμαστη γοργή άνοδό του στην πολιτική ζωή της Ιταλίας αλλά και την εξουσία.

  Ο Ματέο Ρέντσι, είναι ο δεύτερος Ευρωπαίος πρωθυπουργός που πέταξε την πετσέτα, μετά από δημοψήφισμα. Ακολούθησε τα χνάρια του Ντέηβιντ Κάμερον όταν νίκησε το BREXIT.

  Και οι δύο παραιτήθηκαν αφού νικήθηκαν σε δημοψήφισμα που είχαν προγραμματίσει οι ίδιοι, από ένα μείγμα ξενοφοβικών δυνάμεων, αντίθετες από μεταρρυθμίσεις στα όρια του λαϊκισμού τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς.

 

 

  Οι πιο ψύχραιμοι σχολιαστές, υποστηρίζουν πως η «εκστρατεία του ΟΧΙ κέρδισε κεντρίζοντας το συναίσθημα των Ιταλών και όχι τη Λογική».

  Υπήρξε ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιταλική ιστορία –ήταν μόλις 39 όταν ανέλαβε καθήκοντα το Φεβρουάριο του 2014- μετά από εσωτερικό «πραξικόπημα στο Δημοκρατικό Κόμμα.

  Έχει μείνει στα χρονικά εκείνη η περίφημη φράση στο προσωπικό του tweet,"Enrico stai sereno"  (Ενρίκο ηρέμησε), απευθυνόμενος στον τότε πρωθυπουργό Enrico Letta, πριν ο Ρέντσι αναλάβει τον κομματικό μηχανισμό που τελικά ανέτρεψε τον Λέτα.

 

 

  Η πολιτική πορεία του ήταν εντυπωσιακά γοργή. Είχαν χρειασθεί μόλις τρεις μήνες  για τον δήμαρχο της Φλωρεντίας Ματέο Ρέντσι νε μετακομίσει στο Κυρινάλιο Μέγαρο, ως πρωθυπουργός

  Η συμμετοχή των ψηφοφόρων στο χθεσινό δημοψήφισμα ήταν εντυπωσιακή: Πήγαν στις κάλπες το 68,5%, αριθμός πολύ μεγαλύτερος  από τις Ευρωεκλογές  του 2014. (Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία 68,5% ήταν η προσέλευση στην Ιταλία και 30% των Ιταλών στο εξωτερικό –μέσος όρος εξίσου εντυπωσιακός 65,4%).

Αμέσως μετά την ανακοίνωση των πρώτων επίσημων αποτελεσμάτων –που επιβεβαίωναν όλες τις δημοσκοπήσεις- ο Ματέο Ρέντσι ανήγγειλε  σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση την παραίτησή του, την οποία και θα επισημοποιήσει σήμερα το απόγευμα σε συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα. 

 

 

«Η πορεία της κυβέρνησης τελειώνει εδώ» ανακοίνωσε περίπου μιάμιση ώρα μετά την έκδοση των πρώτων επίσημων αποτελεσμάτων, ο Ματέο Ρέντσι.

Στις πολιτικές νίκες του Ρέντσι, παραμένουν τώρα πλέον μόνον ο αμφιλεγόμενος Εργατικός  νόμος  καθώς και ο νέος εκλογικός νόμος, μια διαδικασία ωστόσο που ζητούν πολλοί να αναθεωρηθεί.

 

 

  Γεννημένος στις 11 Ιανουαρίου 1975 στην Φλωρεντία, ο Ρέντσι, σπούδασε νομικά και είχε ξεκινήσει πολύ νέος την πολιτική του σταδιοδρομία ως εθελοντής  για την εκλογή του Romano Prodi στην πρωθυπουργία της Ιταλίας και κατόπιν ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκή Επιτροπής.

Ο ιταλικός Τύπος  εξηγεί τα αίτια της ήττας του Ρέντσι

  Γιατί όμως, έχασε Ματέο Ρέντσι στο χθεσινό δημοψήφισμα και ποιες οι πιθανές εξελίξεις προσπαθούν να εξηγήσουν οι ιταλικές εφημερίδες: 

 Ο σχολιαστής της εφημερίδας Corriere della Sera Μάσιμο Φράνκο, σε ανάλυση με τίτλο «το αίσθημα ευθύνης τώρα είναι αναγκαίο», υποστηρίζει ότι «οι ψηφοφόροι δεν είπαν "όχι" μόνο στον τρόπο με τον οποίο ο Ρέντσι ήθελε να αλλάξει το Σύνταγμα, αλλά, ίσως, ακόμη περισσότερο στην κυβέρνησή του». 

«Ο πρωθυπουργός είχε κάνει έκκληση στην κινητοποίηση της "σιωπηλής πλειοψηφίας", βέβαιος ότι θα μπορούσε να την σαγηνεύσει. Η πλειοψηφία εκφράσθηκε, αλλά εναντίον του, με μια διαφορά η οποία αγγίζει τις είκοσι μονάδες», γράφει ο Μάσιμο Φράνκο  . 

 Σύμφωνα με την ανάλυσή του, «χρειάζεται λίγος χρόνος για να σμιλευθεί και πάλι το εκλογικό σύστημα, λαμβάνοντας υπόψη το πόσο πολύπλοκη και διαιρεμένη είναι η ιταλική κοινωνία». Και για τον λόγο αυτό, εκτιμά ότι «θα είναι πρώτα απ΄όλα καθήκον του προέδρου της Δημοκρατίας, να κινηθεί έτσι ώστε η κυβέρνηση και ο Ρέντσι να ερμηνεύσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την λαϊκή ετυμηγορία, χωρίς να προσπαθήσουν να πετύχουν απίθανες ρεβάνς».

 

 

  Ο διευθυντής της εφημερίδας La Repubblica, Μάριο Καλαμπρέζι αναφέρεται στην πορεία και στις πρωτοβουλίες του Ρέντσι η οποία    οδήγησε στην σημερινή εξέλιξη:

 «Πριν από ένα χρόνο, ο πρωθυπουργός είχε την ατυχή ιδέα να μετατρέψει το συνταγματικό δημοψήφισμα σε έκφραση της λαϊκής βούλησης σχετικά με το πρόσωπό του. Σε ένα είδος νέας στέψης, ελπίζοντας ότι θα μπορούσε να επαναλάβει την επιτυχία των ευρωεκλογών του 2014», γράφει ο Καλαμπρέζι.

 

 

Προσθέτει, όμως, ότι «ο Ρέντσι δεν κατάλαβε πως ουδμία κυβέρνηση, στις δυτικές δημοκρατίες, υπάρχει και η οποία θα μπορούσε να επιβιώσει μιας ψηφοφορίας τέτοιου είδους, μετά από χίλιες ημέρες θητείας». 

  Ο διευθυντής της La Repubblica εύχεται «τόσο στην δεξιά παράταξη (όπως συνέβη στην Γαλλία), όσο και στην αριστερά, να κάνουν επιλογές με σημείο αναφοράς τον πολιτικό ορθολογισμό», αλλά και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα «να αφήσει πίσω του την περίοδο των καυγάδων, ώστε να εργασθούν όλοι για την καταπολέμηση του λαϊκισμού».

Η «Il Messagero» της Ρώμης, γράφει ότι «πρέπει να θεωρηθεί πιθανό ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας -όπως του επιβάλλει και ο ρόλος του- θα προσπαθήσει να ακολουθήσει κάθε δρόμο που μπορεί να οδηγήσει στην σύσταση νέας κυβέρνησης, με την ήδη υπάρχουσα πλειοψηφία, του Δημοκρατικού Κόμματος και των Πέντε Αστέρων». 

Αλλά για την άποψη της «Il Messagero», «όσοι επένδυσαν σε κυβέρνηση ευρείας συμμαχίας, μπορεί τελικά να απογοητευθούν».

 

 

Το επακόλουθο του δημοψηφίσματος εγκυμονεί πολλούς κινδύνους 

Η πρώτη δυσμενής επίπτωση από το αποτέλεσμα του δημποψηφίσματος ήταν η κάθετη πτώση του ευρώ. Κάποια στιγμή η τιμή του ήταν $1.0507, το χαμηλότερο επίπεδο από το Μάρτιο του 2015.

«Ενώ οι αγορές παραμένουν νευρικές καθώς ξεκινά νέα εβδομάδα, ακόμα δεν έχουμε πέσει στο γκρεμό», δήλωσε στο bbc.com/ η Kathleen Brooks, διευθύντρια ερευνών στην City Index Direct.

  Όλοι οι σχολιαστές τώρα διερωτώνται τι ακριβώς θα συμβεί. Τα «Πέντε Αστέρια», η «Λέγκα του Βορρά» και ένα μεγάλο μέρος της «Φόρτσα Ιτάλια» ζητούν να οδηγηθεί άμεσα η χώρα σε πρόωρες εκλογές.

  Την αντίθετη άποψη διατυπώνουν  στελέχη της αριστερής πτέρυγας του Δημοκρατικού Κόμματος τα οποία θεωρούν ότι μπορεί να συσταθεί νέα κυβέρνηση με διαφορετικό πρωθυπουργό.

Από την άλλη όμως, η διατύπωση με δημοκρατικό τρόπο της απόφασης του εντυπωσιακού αριθμού του των Ιταλών ψηφοφόρων που πήγαν στις κάλπες, θα πρέπει να γίνει σεβαστή.

Παρ΄όλο που ουδείς έχει συνειδητοποιήσει ακόμη τι κρύβεται πίσω από την τόσο φανερά εκφρασμένη λαϊκή δυσαρέσκεια και ποιες είναι οι ακριβείς επιθυμίες όσων ψήφισαν αρνητικά – πέρα από δυσαρέσκεια στην πολιτική Ρέντσι. Και πόσοι θα ικανοποιηθούν από το αντίδοτο στο πολιτικό αδιέξοδο που θα προσπαθήσουν να δώσουν οι επόμενοι. 

 

 

  Η Ιταλία διολισθαίνει όλο και περισσότερο σε οικονομική κρίση με άμεσο κίνδυνο για το τραπεζικό της σύστημα. Και όλοι στην Ερυώπη αναρωτιούνται μήπως η Ρώμη θα αποτελέσει το επόμενο ευρωπαϊκό οικονομικό πρόβλημα. Και αναρωτιούνται τι να σχεδιάζει ο Μπέπε Γκρίλο.

 

 

Πριν ακόμη ολοκληρωθεί η άγνωστη διάρκεια της διαδικασίας του Brexit, αλλά και τα επακόλουθά του και χωρίς ακόμη να έχει επιλυθεί η ελληνική οικονομική κρίση, οι Βρυξέλες βρίσκονται αντιμέτωπες με την πολιτική κρίση στην Ιταλία.

  Ή μήπως θα ακολουθήσει μεγάλης διάρκειας αβεβαιότητα; Ή τι είδους επενδυτές θα δείξουν εμπιστοσύνη σε ενδεχόμενη κυβέρνηση Μπέπε Γκρίλο –που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές .

  Ο Γκρίλο όμως, έχει να επιδείξει ως πολιτική πλατφόρμα  θυμό και αγανάκτηση και εκφράζει την επιθυμία να τερματίσει την πορεία της Ιταλίας στην ευρωπαϊκή νομισματική ένωση, της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στην ΕΕ.

 

(AFP | Deutsche Welle | france24.com)