ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΣΕ ΘΟΛΟ ΤΟΠΙΟ

Βάλια Μπαζού

 

Μπορεί ο τίτλος του σχεδίου νόμου που παρουσίασε ο Γιάννης Τσιρώνης να είναι «Επίσπευση διαδικασιών κατάρτισης, θεώρησης και κύρωσης των δασικών χαρτών», όπως προκύπτει, όμως, από την ανάγνωση των διατάξεων, όχι μόνο επίσπευση δεν πρόκειται να επιτύχει, αλλά απίστευτο αλαλούμ.

 

Και αυτό γιατί, όπως επισήμαναν στο «Π» στελέχη που γνωρίζουν καλά τα των δασικών χαρτών, το σχέδιο νόμου επί της ουσίας προσπαθεί να ικανοποιήσει διάφορα «υπηρεσιακά» αιτήματα με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην ταράζει τα λιμνάζοντα νερά, αλλά να διαιωνίζει μια κατάσταση που η ζωή απέδειξε ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει. 

 

Η βασική πρόβλεψη του σχεδίου νόμου είναι ότι η αρμοδιότητα για την κατάρτιση αλλά και όλες οι διαδικασίες μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών επιστρέφουν στη Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κάθε νομού, κάνοντας έτσι ένα άλμα στο παρελθόν με απρόβλεπτες συνέπειες για την πορεία των δασικών χαρτών. 

 

Και αυτό γιατί η αρμοδιότητα είχε αφαιρεθεί από τις δασικές υπηρεσίες και είχε ανατεθεί στην Κτηματολόγιο Α.Ε. ακριβώς επειδή εδώ και δεκαετίες για δασικούς χάρτες ακούγαμε και δασικούς χάρτες δεν βλέπαμε.

 

Η αλήθεια είναι ότι εμμέσως πλην σαφώς και οι συντάκτες του σχεδίου νόμου αντιλαμβάνονται ότι η επιστροφή της αρμοδιότητας στις δασικές υπηρεσίες είναι ένα ρίσκο και έτσι βάζουν και άλλες προβλέψεις, καθιστώντας τελικά το όλο σύστημα δυσλειτουργικό, με τους επικεφαλής του εγχειρήματος να θυμίζουν Λερναία Ύδρα και στο τέλος για όλα να φταίει ο… Χατζηπετρής, που λέει και το άσμα του Λουκιανού.

 

Οι χάρτες του… Χατζηπετρή

Το πρώτο δεδομένο είναι ότι η αρμοδιότητα επιστρέφει στις δασικές υπηρεσίες με πρόσχημα ότι έτσι ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα των υπηρεσιών. 

 

Το δεύτερο δεδομένο του σχεδίου νόμου είναι ότι εάν οι δασικές υπηρεσίες δεν έχουν το απαραίτητο προσωπικό για τη σύνταξη των χαρτών, εμφανίζεται ο περιφερειάρχης, ο οποίος θα μπορεί να κάνει αναθέσεις σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία. 

 

Το τρίτο δεδομένο είναι ότι σε περίπτωση που μια Διεύθυνση Δασών δεν μπορεί να φέρει σε πέρας την αποστολή, τότε η αρμοδιότητα επιστρέφει στην Κτηματολόγιο Α.Ε., η οποία στη συνέχεια κάνει διαγωνισμό για την ανάθεση σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία.

 

Για να το κάνουμε λιανά, με το σχέδιο νόμου όχι μόνο δεν επιταχύνονται οι διαδικασίες, αλλά περιπλέκονται, αφού αλλού την ευθύνη θα έχουν οι δασικές υπηρεσίες, αλλού οι Περιφέρειες και αλλού το Κτηματολόγιο!

 

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ θεωρεί ότι με αυτή τη διαδικασία θα «τρέξουν» οι δασικοί χάρτες και μάλιστα θα έχουν ολοκληρωθεί μέσα σε τρία χρόνια! 

 

Το πού εδράζει την αισιοδοξία της είναι λίγο δύσκολο να το διακρίνουμε, με δεδομένο ότι τις τελευταίες δεκαετίες μόλις το 1% των δασικών χαρτών που εκπονήθηκαν έχει κυρωθεί οριστικά! Παράλληλα, δεν έχει αναρτηθεί και κυρωθεί το 30% των δασικών μελετών που έχουν ολοκληρωθεί, ποσοστό που καλύπτει το 60% των δασικών οικοσυστημάτων! 

 

Να σημειωθεί ότι από τη σύνταξη των δασικών χαρτών εξαρτάται άμεσα η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, το οποίο, σύμφωνα με τη μνημονιακή υποχρέωση, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 2020. Και το ερώτημα είναι το εξής: Με δεδομένο ότι οι μελέτες για την κτηματογράφηση 16 εκατομμυρίων δικαιωμάτων, δηλαδή του 65% της συνολικής έκτασης της χώρας, αναμένεται να δημοπρατηθούν άμεσα, πότε θα προλάβουν δασικές υπηρεσίες ή ΕΚΧΑ εναλλακτικά να προκηρύξουν τις μελέτες για τους δασικούς χάρτες;

 

Το δεύτερο μεγάλο ερώτημα είναι ότι ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί από πού θα εξευρεθούν τα περίπου 70 εκατομμύρια που απαιτούνται για τη σύνταξη των δασικών χαρτών, με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να έχει απλώς σκέψεις για τη χρηματοδότηση είτε από το Πράσινο Ταμείο είτε από πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είτε από τα τέλη αντιρρήσεων επί των χαρτών.

 

Οικισμοί εντός δασών

Εξαιρετικά θολό παραμένει το τοπίο και με τους οικισμούς, νόμιμους, νομότυπους αλλά και αυθαίρετους, που βρίσκονται εντός δασών και δασικών εκτάσεων.

 

Το σχέδιο νόμου κρατάει τη γραμμή Μπιρμπίλη, που όριζε ότι η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών σε μια περιοχή θα προχωρά απρόσκοπτα, παρά την ύπαρξη οικισμών και ενστάσεων, παραπέμποντας το θέμα αυτό σε μια δεύτερη επιτροπή. Η αλλαγή που φέρνει το σχέδιο νόμου Τσιρώνη είναι ότι την ευθύνη της συγκρότησης της επιτροπής θα έχει, πλέον, η οικεία Περιφέρεια. 

 

Η πρόβλεψη, βέβαια, δεν απαντά στο βασικό ερώτημα, που είναι το γιατί μέχρι σήμερα οι δήμοι αντιδρούσαν στην ανάρτηση των δασικών χαρτών και στην κύρωσή τους ακόμα και με την εξαίρεση των οικισμών και σήμερα θα πετάξουν από τη χαρά τους και θα δώσουν τις ευλογίες τους; Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν, βέβαια, ότι η επικύρωση των δασικών χαρτών βάζει τέλος και σε φιλοδοξίες δόμησης και όλοι γνωρίζουν ότι τόσο οι δήμοι όσο και οι Περιφέρειες δεν θα θέλουν να δυσαρεστήσουν τους πολίτες τους που θα θέλουν στο μέλλον να κτίσουν ακόμα κι αν από τη χρήση της έκτασης κάτι τέτοιο απαγορεύεται.

 

Εν κατακλείδι το σχέδιο νόμου για τους δασικούς χάρτες είναι κατώτερο των περιστάσεων και των απαιτήσεων, πολύ περισσότερο που την πολιτική ευθύνη φέρει ένας υπουργός προερχόμενος από τους Οικολόγους Πράσινους.