ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ

Με ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο που δημοσιεύται στο Ποντίκι θα σας καλημερίσουμε σήμερα.. Πρόκειται για τον τρόπο με τον οποίο μέσα από τα sosial media οι αμερικανικές κατασκοπευτικές υπηρεσίες καθίστανται πλέον  σε θέση πρόβλεψης με ακρίβεια της εκδήλωσης κοινωνικών κινημάτων ή επαναστάσεων. Φαίνεται πως ο κόσμος μιλάει πολύ μόλις βγάλει δόντια πλην ίσως των Βιετναμέζων που ακόμη και αν τους βγάζουν τα δόντια δεν μιλούν καθόλου

 Του Βασίλη Γαλούπη

Ξεδιαλέγοντας μέσα από την αχανή κακοφωνία των social media, η υπηρεσία US Office for Anticipating Surprise (Υπηρεσία των ΗΠΑ για την Πρόβλεψη Αιφνιδιασμών), που ανήκει στην Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ, μπορεί να προβλέψει μεγάλα μαζικά γεγονότα, από κοινωνικές εκρήξεις και ξεσπάσματα ασθενειών μέχρι εμφυλίους πολέμους!

Οι μεγάλες βάσεις δεδομένων (big data), από την απέραντη ροή της πληροφορίας στα σύγχρονα on-line μέσα, μεγιστοποίησαν την ικανότητα των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας να προβλέπουν, με απίστευτη ακρίβεια όπως θα δούμε τη συνέχεια, την ανθρώπινη συμπεριφορά σε παγκόσμια κλίμακα. Έτσι, οι ΗΠΑ διαθέτουν ήδη το «εργαλείο» για την πρόβλεψη μεγάλων αναταραχών και γεγονότων μια εβδομάδα πριν αυτά συμβούν.

Στο Άρλινγκτον των ΗΠΑ, στην πόλη όπου βρίσκεται το Πεντάγωνο και εκεί όπου στο παρελθόν στεγαζόταν η Εθνική Υπηρεσία Κρυπτανάλυσης με αντικείμενο το «σπάσιμο» κωδικών, σήμερα «τρέχει» το πρότζεκτ EMBERS (Early Model Based Event Recognition using Surrogates).

Διατρέχοντας Twitter, Facebook, YouTube, Tor (σύστημα που δίνει στους χρήστες του τη δυνατότητα διατήρησης της ανωνυμίας στο Διαδίκτυο), Wikipedia, Tumblr κ.ά., το πρότζεκτ χρησιμοποιεί αλγόριθμους και μια ποικιλία από εργαλεία τελευταίας γενιάς για να ψάχνει, να αναγνωρίζει, να συγκρίνει και να αξιολογεί μέσα από το ιντερνετικό χάος μοτίβα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που υποδεικνύουν γεγονότα πριν αυτά συμβούν, όπως κοινωνικές εξεγέρσεις, ανθρωπιστικές κρίσεις, μαζικές μεταναστεύσεις, ξεσπάσματα επιδημιών, μεγάλης κλίμακας διαμαρτυρίες, πολιτικές αναταραχές.

Χάραξη πολιτικής

Όπως έχει τονίσει ο επικεφαλής του προγράμματος, καθηγητής Νάρεν Ραμακρίσναν, κάθε φορά που ο οποιοσδήποτε από εμάς ανεβάζει ένα tweet ή ένα post στο Twitter ή το Facebook, γίνεται αυτόματα κομμάτι των «Big Data». Το EMBERS επιχειρεί να μετατρέψει τα big data σε συγκεκριμένες ακριβείς προβλέψεις που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας, πληροφοριών και χάραξης πολιτικής. 

Αρκετοί αναλυτές στον κόσμο είναι σε θέση να κάνουν γενικές προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί τον επόμενο χρόνο, όμως οι προβλέψεις του προγράμματος EMBERS δίνουν συγκεκριμένες ημερομηνίες με το να αναλύουν στενά τις μάζες μέσω social media.

Η υλοποίηση της ιδέας έγινε τον Απρίλιο του 2012 κι έκτοτε υπήρξε μεγάλη πρόοδος. Πλέον τουλάχιστον το 90% των προβλέψεων του προγράμματος αποδεικνύεται απολύτως αξιόπιστο και ακριβές. Το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι η πρόβλεψη ολοκληρώνεται κατά μέσο όρο επτά ημέρες πριν συμβεί το γεγονός. 

Η πληροφόρηση συλλέγεται από δείκτες «ανοικτών πηγών», δηλαδή από τα social media, από δορυφορικές εικόνες και εκατοντάδες χιλιάδες blogs. Το EMBERS μπορεί να επεξεργαστεί, δηλαδή να αξιολογήσει ουσιαστικά, 2.000 μηνύματα ανά δευτερόλεπτο και εκατοντάδες εκατομμύρια tweets σε πραγματικό χρόνο ανά ημέρα. Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην ανίχνευση της ανθρώπινης συμπεριφοράς εκτός ΗΠΑ και ο διευθυντής του τονίζει ότι δεν παρακολουθούν τίποτε το απόρρητο, αλλά data διαθέσιμα στον οποιονδήποτε.

Σε 24ωρη βάση

Η ασύλληπτου όγκου επεξεργασία του EMBERS δεν σταματάει ποτέ, πραγματοποιείται 24 ώρες το 24ωρο. Όταν φτάσει να προβλέψει ένα συγκεκριμένο μεγάλο γεγονός που «ετοιμάζεται» να συμβεί, τότε το σύστημα δίνει με ακρίβεια:

• Την ημερομηνία που θα συμβεί.
• Την τοποθεσία με ακρίβεια συντεταγμένων.
• Ποια ή ποιες ομάδες εμπλέκονται.
• Τον λόγο της αναταραχής.
• Την κλίμακα πιθανοτήτων για την πραγματοποίηση της πρόβλεψης.

Αρχικά το πρότζεκτ δοκιμάστηκε ενδελεχώς δουλεύοντας πάνω στις ροές πληροφοριών από τη Λατινική Αμερική. Κατάφερε να προβλέψει με ακρίβεια:

• Τα βίαια επεισόδια και την πολιτική κρίση στην Παραγουάη με την αποπομπή του προέδρου Φερνάντο Λούγο τον Ιούνιο του 2012.
• Τις αναταραχές στη Βραζιλία τον Ιούνιο του 2013, που συνέπεσαν με την έναρξη του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών, εν όψει του Μουντιάλ 2014. 
• Τις βίαιες διαδηλώσεις στη Βενεζουέλα τον Φεβρουάριο - Μάρτιο 2014. 

Από το 2015 το πρόγραμμα παρακολουθεί 20 χώρες στη Λατινική Αμερική, αλλά πλέον εξαπλώθηκε και σε Μ. Ανατολή - Β. Αφρική, καλύπτοντας: Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Σ. Αραβία, Ιορδανία, Αίγυπτο και Μπαχρέιν.

Κάποιες από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα είναι ιδιαιτέρως απλές. Αναζητά συγκεκριμένες λέξεις και φράσεις - κλειδιά που υποδεικνύουν διαμαρτυρία. Έχει διαπιστωθεί συσχέτιση ανάμεσα στη συχνότητα εμφάνισης λέξεων που υποδεικνύουν αναταραχή και στο μέγεθος της κοινωνικής αναταραχής που ακολουθεί στη συγκεκριμένη περιοχή.

Μέθοδοι λήψης

Όμως πολλές μέθοδοι είναι σαφώς πιο περίπλοκες. Επειδή η πληροφόρηση που συλλέγεται είναι σε διάφορες μορφές, λέξεις, εικόνες, γραφικά, chat, αλλά και σε πάμπολλες διαφορετικές γλώσσες και τοπικές διαλέκτους, το EMBERS χρησιμοποιεί προχωρημένες μεθόδους λήψης δεδομένων, που δεν μεταφράζουν απλώς ξένες γλώσσες στα αγγλικά, αλλά «ερμηνεύουν» το άμεσο νόημα από την κάθε γλώσσα. Επί της ουσίας, ανιχνεύουν - ερμηνεύουν την πρόθεση πίσω απ’ όσα λέγονται και γράφονται! 

Μία επιλεγμένη ομάδα από 100 περίπου κορυφαίους κοινωνικούς, στατιστικούς και πολιτικούς επιστήμονες, επιδημιολόγους, ειδικούς πληροφορικής και ειδικούς στα δρώμενα της κάθε χώρας εργάζεται πάνω στον σχεδιασμό και στη συνεχή ενημέρωση - βελτίωση των καλύτερων δυνατών μοντέλων ανάλυσης.

Ο διευθυντής του προγράμματος έχει δηλώσει ότι το EMBERS πετυχαίνει πλέον στον σχεδόν απόλυτο βαθμό να προβλέπει γεγονότα που θα συμβούν. Απλώς απομένει ακόμα η τελειοποίηση στην ακρίβεια λεπτομερειών και στις ημερομηνίες. Το πρόγραμμα έχει πλέον τη δυνατότητα να προβλέπει μεγάλης κλίμακας γεγονότα σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η αμερικανική κυβέρνηση, μάλιστα, ελπίζει ότι η πρόβλεψη σημαντικών κοινωνικών γεγονότων θα είναι σύντομα τόσο ακριβής όσο και τα δελτία καιρού. 

Προς το παρόν πάνω από 12 υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας, διεθνών υπηρεσιών ασφαλείας και υπηρεσιών Υγείας, παρακολουθούν στενά τις προβλέψεις του EMBERS.

Παράλληλα, τρέχει και το πρόγραμμα MITRE, του οποίου η δουλειά είναι να τεστάρει την αποτελεσματικότητα του EMBERS. Εκεί, μια ομάδα ανθρώπων αντιπαραβάλλει τις ειδοποιήσεις του EMBERS με αναφορές και ειδήσεις για να ελέγχει αν οι προβλέψεις επαληθεύονται. 

Ο διευθυντής του EMBERS έχει επισημάνει ότι δεν παρακολουθούν μεμονωμένα άτομα, αλλά πλήθη και γκρουπ. Το πρόγραμμα, ωστόσο, «ενδιαφέρεται» και για τους λογαριασμούς Twitter πολιτικών και διαφόρων δημοσίων προσώπων, λόγω της αυξημένης επιρροής που έχουν στις μάζες.