Αναδιαρθρώσεις, αναδιαρθρώσεις, ώσπου ο εργαζόμενος να... εξαρθρωθεί!
Μια ενδεικτική εικόνα για το τι σημαίνει καπιταλιστική ανάπτυξη, με
ποιους όρους γίνεται και προς όφελος ποιων δίνει η ενδιάμεση έκθεση της
Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Ας δούμε μια πλευρά: Γράφει η έκθεση ότι για
να «περιοριστούν οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και να ενισχυθεί περαιτέρω η ανάκαμψη», ανάμεσα στις προϋποθέσεις που απαιτούνται είναι και η εξής:«Επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, προκειμένου να ενισχυθούν ο ανταγωνισμός και η καινοτομία, να αυξηθεί η ευελιξία των τιμών και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα».
Πράγματι, όταν τα αποτελέσματα της καινοτομίας εισάγονται στην παραγωγή, με τον εκσυγχρονισμό των μέσων παραγωγής, αυξάνει η παραγωγικότητα μιας επιχείρησης αρχικά και ολόκληρου του κλάδου στη συνέχεια, αφού, για λόγους ανταγωνισμού, όποια ομοειδής επιχείρηση θέλει να επιβιώσει πρέπει και αυτή να εκσυγχρονιστεί. Αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος γίνεται πιο ανταγωνιστικός στο σύνολο.
Από την άλλη, πράγματι μπορεί να αυξηθεί η ευελιξία στις τιμές. Ο λόγος είναι ο εξής: Οι επιχειρήσεις στο δοσμένο κλάδο που εισάγουν πρώτες την τεχνολογία αιχμής, αντλώντας πρόσθετη υπεραξία, άρα και μεγαλύτερο μερίδιο από το μέσο ποσοστό κέρδους, θα μπορούν για κάποιο διάστημα να διαμορφώνουν τις τιμές χαμηλότερα από αυτές που ισχύουν γενικά στην αγορά.
Σε μια πορεία, όσο η εισαγωγή της τεχνολογίας θα γενικεύεται στις επιχειρήσεις του κλάδου, τα εμπορεύματα που παράγουν θα ενσωματώνουν λιγότερη ζωντανή εργασία και άρα η αξία τους, γύρω από την οποία διαμορφώνεται η τιμή παραγωγού, θα βαίνει μειούμενη.
Μέχρι εδώ τα πράγματα φαντάζουν σχεδόν ειδυλλιακά για εργοδότες και εργαζόμενους, καθώς, σύμφωνα με την ΤτΕ, η καινοτομία φέρνει ανταγωνιστικότητα και η ανταγωνιστικότητα οδηγεί σε μείωση των τιμών, έστω και συγκυριακά. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις θα υπάρξει και σχετική αύξηση της απασχόλησης, κύρια σε κλάδους όπου η παραγωγή έπεσε πολύ την περίοδο της κρίσης και τώρα συγκεντρώνουν ξανά το ενδιαφέρον επενδυτών που διαθέτουν σωρευμένα κεφάλαια.
Ομως για να ριχτούν αυτά τα κεφάλαια στην παραγωγή, θα πρέπει το ποσοστό κέρδους να είναι ικανοποιητικό για τον επενδυτή. Αυτό σημαίνει ότι από την επένδυση που θα κάνει, θα έχει τη δυνατότητα να αντλεί τόση υπεραξία όση του χρειάζεται για να ικανοποιεί ο ίδιος τις καταναλωτικές του δαπάνες και ταυτόχρονα να διευρύνει την παραγωγή.
Αυτό δεν μπορεί να γίνει με άλλον τρόπο, πέρα από την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζόμενων. Που σημαίνει είτε επέκταση του χρόνου εργασίας, ώστε να αυξηθεί ο απλήρωτος χρόνος της δουλειάς, είτε μείωση των μισθών. Και οι δυο αυτές «επιλογές» προσφέρονται αφειδώς στο κεφάλαιο με τους νόμους που έχουν ψηφίσει οι κυβερνήσεις των τελευταίων κυρίως χρόνων και έχουν οδηγήσει στην εξαθλίωση μεγάλης μάζας των εργαζόμενων.
Να γιατί η μεγαλύτερη «διαρθρωτική μεταρρύθμιση» στην αγορά είναι αυτή που μειώνει παραπέρα την τιμή της εργατικής δύναμης, η οποία είναι και η μοναδική πηγή για την άντληση υπεραξίας (άρα και κέρδους) για τον καπιταλιστή. Αυτή η μείωση μπορεί να προκύψει με διάφορους τρόπους: Με μείωση του ονομαστικού μισθού, όπως έκανε η κυβέρνηση με την ΠΥΣ 6/2012, με την παραπέρα ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας, με τις απλήρωτες υπερωρίες και πάει λέγοντας.
Είναι περιττό να πούμε ότι μετά από μια μακρά περίοδο κρίσης, όπου έχει συντελεστεί μεγάλη καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων και έχει εκτοξευτεί η ανεργία, ο άνεργος είναι πιο ευάλωτος να αποδεχτεί σχεδόν τα πάντα για να εξασφαλίσει ένα μεροκάματο. Από αυτήν τη σκοπιά, ο υποψήφιος επενδυτής έχει όλες τις προϋποθέσεις να βρει φτηνή εργατική δύναμη, που θα βάλει ξανά σε κίνηση τις μηχανές για να επανεκκινήσει η διαδικασία της συσσώρευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου