Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Οι «πραίτορες» ήταν διαβρωμένοι από τον νεοναζισμό. Το ξέραμε! Η δικαιοσύνη από τον πολιτικαντισμό και την πελατειακή κομματοκρατία, όπως και από την διαπλοκή. Και αυτό ήταν γνωστό. Ο εθνικισμός, στον βαθμό που δεν πολιτικοποιείται με αστικούς όρους, δεν μετουσιώνεται δηλαδή σε δημοκρατικό και φιλελεύθερο αίτημα για χειραφέτηση ενός λαού με στόχο την θεμελίωση μιας νομιμότητας που θα υπερασπίζεται αυστηρά την ισότητα και την ελευθερία, τον κοινοβουλευτικό πλουραλισμό, την διαφάνεια, τον απολογισμό, την συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις, την αναλογικότητα στην αντιπροσώπευση, τα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα μαζί με το δικαίωμα των εργαζομένων για αυτοδιοίκηση, καταλήγει να ενισχύει ιδεολογικά τον φασισμό και να γίνεται καλή βάση και άριστη τροφή για την άνοδο του νεοναζισμού… Και έτσι η ΧΑ μπόρεσε και μεταμφιέστηκε από εγκληματική συμμορία σε κοινοβουλευτικό κόμμα. Κάποιοι φίλοι αριστεροί, «διαμαρτυρόσαστε»: « Τι είδους δημοκρατικός φετιχισμός είναι αυτός που σε βασανίζει με το αστικό φαινόμενο και με την επεξεργασία θεσμών αριστερής αντιμετώπισης του παραδόξου ισόρροπης, παράλληλης ανάπτυξης της ισότητας με την ελευθερία; Είναι λαϊκή λύση η αριστερή μεταρρύθμιση υπό τις σημερινές συνθήκες στην Ελλάδα; Υπάρχει πιο έντιμη επιλογή από την λαϊκή επανάσταση; Με την «Keynes-Beveridge» μορφή διευθέτησης της κοινωνικοοικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, που υπερασπίζεσαι, στο πλαίσιο ενός εθνικού σχεδίου δημοκρατικής (πλουραλιστικής-κοσμοπολιτικής) και παραγωγικής ανασυγκρότησης, λύνεις το ζήτημα της υπεραξίας, της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, ή έστω κάποια από τα προβλήματα που προκύπτουν στην κοινωνία ως αποτέλεσμα της κυκλικής κίνησης του κεφαλαίου ή της διαδικασίας συσσώρευσης στον καπιταλισμό, μακροχρονίως; Μήπως τελικά το μοντέλο που υπερασπίζεσαι ενισχύει, αντί να αποδυναμώνει τον καπιταλισμό στην σημερινή Ελλάδα και στην ΕΕ, αντί να τον υπονομεύει και να εκμεταλλεύεται την κρίση για την παραγωγή ταξικής συνείδησης και ενός κινήματος για την λαϊκή εξουσία, το κράτος του λαού και όχι των ελίτ και των εκμεταλλευτών του λαού»;
Τι όμορφα τα λένε οι φίλοι μου από αριστερά – και τα παπαγαλίζουν ακροδεξιοί – και πόσο δίκιο έχουν, ζώντας ωστόσο στον δικό τους ιδεολογικό κόσμο, μέσα στο ιδεολογικά κατασκευασμένο πέπλο της αγνοίας τους για την πραγματικότητα που ορίζει κοινωνιολογικά, ψυχολογικά, σημειολογικά και πολιτισμικά, αλλά και σε επίπεδο ισχύος μέσω της πολιτικής τις αντικειμενικότητες της ελληνικής κοινωνίας, όπως ακριβώς και τις δικές τους που τους οδηγούν να ομιλούν και να οραματίζονται μια σοσιαλιστική επανάσταση που τους ξεπερνά, όπως και να το δεις! Ο κονστρουκτιβιστικός πραγματισμός που δομεί θεωρητικά την άποψή μου, δεν είναι κανενός είδους φετιχισμός, είναι ένας ιδεολογικός αντικλασικισμός, ή καλύτερα αντιρομαντισμός, που δεν αντιμετωπίζει το πολιτικό φαινόμενο οικονομιστικά, ούτε στενά στο πλαίσιο της πολιτικής οικονομίας. Προδήλως εξετάζει την πραγματικότητα ως ζωντανό κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο, που δομείται ωστόσο από δύο αλληλένδετα στοιχεία, δίχως το ένα να ορίζει το άλλο μονοσήμαντα: παραγωγικές σχέσεις με την μαρξιστική έννοια (non-verbal) και σημειολογικές αρθρώσεις της τάξης των πραγμάτων που αναπαριστούν αφηρημένα και δεν ταυτίζονται με τις «παραγωγικές σχέσεις» (verbal).
Η μεθοδολογία αυτή ασχολείται με την πολιτική διαδικασία, με την στρατηγική και το πρόγραμμα και όχι με τον σκοπό που… αγιάζει τα μέσα πραγματοποίησής του! Έτσι αρνείται να εντάξει την αφήγηση για την αντιμετώπιση της κρίσης σε ένα υπερβατικό, καταγγελτικό για τον καπιταλισμό και θυματοποιητικό για την κοινωνία, πλαίσιο. Δεν πιστεύω πως έχει έννοια, άρα ότι θα μπορούσε να προκαλέσει για οποιαδήποτε μορφή κινηματικής δράσης το σλόγκαν «είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε». Ούτε πιστεύω ότι η σημερινή μορφή καπιταλιστικής κρίσης στην Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα αφηγηματικά εργαλεία που αναπτύχθηκαν κατά την νεωτερικότητα ως «αντικαπιταλισμός». Πιστεύω πως ο καλύτερος τρόπος για να γίνει κατανοητός ο καπιταλισμός και να δομηθεί συνείδηση στην κοινωνία για μία σοσιαλιστική εξέλιξη, είναι η κατανόηση των μακροπολιτικών και μικροπολιτικών αρθρώσεων των καπιταλιστικών παραγωγικών σχέσεων στο πλαίσιο της σημερινής κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού ως τριπλά: πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό φαινόμενο. Άρα, το πραγματικό ερώτημα δεν αφορά στην διαχείριση του καπιταλισμού, αλλά στην διαμόρφωση σοσιαλιστικής κουλτούρας, αριστερών μεταρρυθμίσεων του κράτους και προϋποθέσεων για την ανάπτυξη μοντέλων που θα προωθούν σε υψηλότερο επίπεδο την σχέση ισότητας και ελευθερίας στην σημερινή Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψιν την αντικειμενική διάσταση, τις δυνατότητες, αδυναμίες, κοινωνικές απειλές και κάποιες ίσως ευκαιρίες, που δομεί το σύνθετο νεοφιλελεύθερο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης.
Δίχως ιδεολογία η πολιτική είναι μια σκέτη προστυχιά, νταβατζηλίκι και νομιμοποιημένος απανθωπισμός της χυδαιότερης μορφής. Από την άλλη όμως, το να ζεις στο αποστειρωμένο βασίλειο της ιδεολογίας σου, πιστεύοντας μάλιστα πως είσαι ο Μαγγελάνος του Σοσιαλισμού, ή πως ο ελληνικός λαός μπορεί να μετατρέψει τον εθνικισμό του, τον ωχαδερφισμό του, την απομαζικοποίησή του, την διαστροφή του μέσω των τηλεπολιτικών , ή την απελπισία του από την κρίση, σε ό, τι αφορά στο κοινωνικό και καταναλωτικό μοντέλο, σε ριζοσπαστικό κίνημα που θα φέρει την σοσιαλιστική επανάσταση, είναι μία μάλλον ένδειξη γνωστικής σύγχυσης στα όρια της παράνοιας, αν δεν είναι έκφραση πολιτικού αδιεξόδου.
Μα κάποιος δεν πρέπει να κρατήσει ζωντανή την σοσιαλιστική ιδεολογία και το σοσιαλιστικό όραμα; Σωστά! Αλλά κάντο διαφορετικά, κάντο παιδευτικά, κάντο γνωσιολογικά και αισθητικά, κατασκεύασέ το ως αντιληπτική δομή εντός μιας σύγχρονης αντι-σημείωσης στην κυρίαρχη, εφαρμοσμένη πολιτική σημειολογία του καπιταλισμού, κάντο μέσω σύγχρονων σοσιαλιστικών δομών στο πλαίσιο της κοινωνίας των πολιτών (συνδικάτα, ενώσεις κλπ), αλλά πάψε να συμπεριφέρεσαι σαν να επίκειται η επανάσταση και να σαχλαμαρίζεις, αντιμαρξιστικά μάλιστα, ισχυριζόμενος πως όλες οι κυβερνήσεις στον καπιταλισμό είναι ίδιες. Πάψε να διαστρέφεις την πραγματικότητα που ορίζει καί εσένα. Έτσι, προπαγανδίζοντας τον σοσιαλισμό είναι σαν να προπαγανδίζεις εναντίον της πολιτικής και να βιάζεσαι, βιάζοντας τον ίδιο τον «Μάρξ», επιχειρώντας ένα ανιστόρητο άλμα, ή ξεκινώντας από το τέλος, να προσπαθείς να επιβάλεις δογματικά την αρχή, που ορίζει την δική σου αποκλειστικά Αρχή, για να είμαστε ειλικρινείς…
Γιατί τα λέω; Γιατί πολύ στενοχωριέμαι να σε βλέπω να έχεις την ανάγκη σήμερα να δηλώνεις, «καταγγέλλοντας» μέσω του «Ριζοσπάστη» [αν και το ζήτημα δεν αφορά αποκλειστικά στο ΚΚΕ, είναι σημαντικό πρόβλημα, ευρύτερων αριστερών δυνάμεων] : «Ο δήθεν “αντισυστημικός” και “αντιπλουτοκρατικός” λόγος της ΧΑ είναι ψευδεπίγραφος». Στον βαθμό που η αριστερά αισθάνεται την ανάγκη να αντιμετωπίσει τον νεοναζισμό «καταγγέλλοντάς» τον ως απατεώνα, κλέφτη και χυδαίο μιμητή (της) στο πλαίσιο άρθρωσης του δικού του λαϊκιστικού λόγου, έχει χάσει το παιχνίδι, τουλάχιστον ως ιδεολογικοποιημένη πολιτική αφήγηση. Η αριστερά μπαίνει μόνη της στο περιθώριο, στον βαθμό που αναλώνεται σε μια απέλπιδα προσπάθεια να προστατευθεί ως αυθεντική αντισυστημική πολιτική οντότητα (ταυτότητα) και ως αυθεντική αντιπλουτοκρατική δύναμη. Η «αντι-πραγματιστική» αφήγηση ενός σημαντικού μέρους της αριστεράς σε συνδυασμό με την αγωνία φορέων της να υπερασπιστούν την «αντισυστημική» τους υπόσταση και τον «αντιπλουτοκρατισμό» τους από τον σφετεριστή νεοναζισμό, φανερώνει την ανικανότητά τους να αντιληφθούν την πολιτική ιστορία που οδήγησε ένα τεράστιο αριστερό κίνημα στην Ευρώπη στα πόδια του φασισμού και σε μπόλικες περιπτώσεις σε μοχλό ανόδου του ναζισμού, πριν από τον πόλεμο.
Ο ακροδεξιός λαϊκισμός στο επίπεδο της αντισυστημικής και αντιπλουτοκρατικής προπαγάνδας δεν έχει αντίπαλο. Εάν δεν το έχεις καταλάβει ακόμη, φύγε από την πολιτική, δήλωσε πολιτική αγνότητα και ζήσε σαν μοναχός στο βασίλειο που δομεί το πέπλο αγνοίας του πραγματικού, αλλά μην ταλαιπωρείς την ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σήμερα. Ο «σοσιαλιστικός μοναχισμός», όπως και ο αριστερισμός, είναι ασφαλώς αξιοσέβαστες διαστάσεις της ιδεολογίας, αλλά όταν αναμιγνύονται με το αστικό φαινόμενο καταλήγουν σε πολιτικές διαστροφές και διαλεκτικό τροφοδότη του φασισμού και του ναζισμού.
Προσοχή, ΔΕΝ είναι η αριστερά που καλλιέργησε τις συνθήκες για την ανάπτυξη του φασισμού και του ναζισμού στην Ελλάδα, αυτό είναι έργο της κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς μέσω της στρατηγικής επιλογής «σύγκλιση στο νεοφιλελεύθερο κέντρο» και ακολούθως εξαιτίας του μοντέλου εσωτερικής υποτίμησης που υιοθετήθηκε από τις κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και παραφυάδων τους. Η ευθύνη σημαντικού μέρους της ηγεσίας και των φορέων της αριστεράς, συναρτάται με την άρθρωση του πολιτικού τους λόγου: η τραγικά οπισθοδρομική και σε μεγάλο βαθμό συμπλεγματική, αντισυστημική και αντιπλουτοκρατική αφήγηση αριστερών οντοτήτων δεν είναι που διαστρέφει απλώς τις αντικειμενικότητες στην Ελλάδα, αλλά τροφοδοτεί τον λαϊκιστικό λόγο των ακροδεξιών, εξυπηρετώντας εμμέσως, αλλά πάντως αντικειμενικά την φασιστική ιδεο-αντίληψη και την νεοναζιστική εκδοχή του εθνικισμού. Ο τελευταίος, μια και δεν ευνοείται άμεσα από καμία σημαντική και εδραιωμένη «αντιμνημονιακή» πολιτική δύναμη στην Ελλάδα, ώστε να λάβει την μορφή αστικού εθνικισμού (Civic nationalism ή civil nationalism), καταλήγει σε μια μορφή απολιτικού, εθνικιστικού εξτρεμισμού, μοιρολατρίας ή/και μηδενισμού μέσω της θυματοποίησης, του αντικοινοβουλευτισμού και του ευρωσκεπτικισμού, ως αντίδραση στον αντιευρωπαϊσμό των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων.
Είναι τέτοια η δυναμική αυτού του εθνικισμού στην Ελλάδα, που το άρθρο μου «Τώρα είναι η ώρα για την θεμελίωση του Εναλλακτικού-Ευρωπαϊσμού» είχε ελάχιστη απήχηση στο διαδίκτυο και πολύ χαμηλό, κατά τα φαινόμενα, impact. Και όμως, ήταν ένα από τα σημαντικότερα κατά την άποψη μου, για προβληματισμό και σχολιασμό επί της ουσίας. Η μορφή που λαμβάνει σήμερα ο εθνικισμός σε συνάρτηση με τον ευρωσκεπτικισμό, εντασσόμενα και τα δύο σε μία «αντιμνημονιακή» αφήγηση, είναι ένα κρίσιμο πρόβλημα για την εξέλιξη της δημοκρατίας, της ειρήνης και της ευημερίας στην Ελλάδα. Δυστυχώς η διανόηση δειλιάζει να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, ενώ το κίνημα των εργαζομένων και του αντιφασισμού μοιάζει να το παραγνωρίζει, θεωρώντας το ελάσσονος σημασίας.
Έτσι εθελοτυφλώντας είναι αδύνατον να συμβάλλουμε ενεργά στην αντιμετώπιση του εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας και στον δραστικό, θεσμικό αποκλεισμό και κολασμό του νεοναζιστικού ακτιβισμού. Έτσι μια ολόκληρη κοινωνία εγκλωβίζεται απέναντι στις τηλεοπτικές οθόνες, επιτρέποντας στους πολιτικάντηδες που κυβερνούν την χώρα να κάνουν παραπλανητικό παιχνίδι μέσω των διώξεων κατά της ΧΑ. Κοιτάξτε, εάν η ΧΑ είναι εγκληματική οργάνωση, τότε οι εκλογές είναι η μόνη δημοκρατική αναδιοργάνωση! Χρειάζεται να πω πως καμία απολύτως τεχνική λύση στο πλαίσιο του Συντάγματος δεν θα μπορούσε να επιλύσει το πολιτικό ζήτημα που έχει προκληθεί; Δεν υπάρχει δημοκρατική διέξοδος από την παρούσα μορφή της πολιτικής κρίσης αυτή την στιγμή στην Ελλάδα, παρά μόνον οι εκλογές. Δεν είναι προφανές πως ο πρωθυπουργός σε συνεργασία με τον κυβερνητικό του εταίρο επέλεξαν ξαφνικά την διαφυγή από το πολιτικοοικονομικό τους αδιέξοδο μέσω μίας διαδικασίας αυστηρής εφαρμογής του νόμου εις βάρος των πρακτικών που χαρακτήριζαν την ΧΑ όλη αυτή την περίοδο που εκπροσωπήθηκε στο κοινοβούλιο, αλλά ασφαλώς κι όλη την προηγούμενη περίοδο της πορείας της που οδήγησε σε αυτό;
Δεν είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ επέλεξε σκοπίμως το timing ενεργοποίησης των διαδικασιών που αναδεικνύουν την ΧΑ σε πολιτικό μανδύα μίας θρασείας εγκληματικής οργάνωσης; Απαιτεί κάποια ικανότητα για να καταλάβει κανείς πως ήταν προϊόν της στρατηγικής πολιτικο-μεγαλοεπιχειρηματικής ελίτ της Ελλάδας η άνοδος της ΧΑ, η οποία μέχρι χθες εξυπηρετούσε τις επικοινωνιακές σκοπιμότητες της κυβέρνησης μέσω της διαστροφικής πολιτικά αφήγησης περί «των δύο άκρων»; Αυτό προφανώς, εκτός από χυδαία σκοπιμότητα, χαρακτηρίζει και μία πολιτικάντικη κουλτούρα που σίγουρα δεν υπηρετεί καμία μορφή δημοκρατικού πνεύματος και προσήλωσης στην νομιμότητα. Το αντίθετο. Η διερεύνηση υποθέσεων που θα οδηγούσε στην τεκμηρίωση πως η ΧΑ πολιτεύεται και δρα ως εγκληματική οργάνωση έπρεπε να έχει ξεκινήσει προ πολλού, ασφαλώς.
Ο τρόπος με τον οποίο ενεργοποιήθηκε από την κυβέρνηση η δικαιοσύνη δείχνει όχι μόνον την παθολογία στις σχέσεις των εξουσιών στην Ελλάδα, αλλά και τον αδίστακτο χαρακτήρα των κυβερνώντων και της διαπλοκής να χρησιμοποιήσουν μία φάρσα της μαχητικής δημοκρατίας (streitbare Demokratie / militant democracy) για να εξυπηρετήσουν ή άμεσες εκλογικές σκοπιμότητες, ή την ενεργοποίηση του άρθρου 48 του Συντάγματος περί κατάστασης πολιορκίας, ή άλλες «συνταγματικές αλχημείες», μετατρέποντας ένα άκρως προβληματικό ως προς την συνταγματική τάξη κοινοβούλιο, σε δημοκρατική καρικατούρα ενός πραξικοπήματος που θα ερχόταν να δυναμιτίσει κάθε έννοια ομαλής πολιτικής εξέλιξης.
Η αριστερά και η πολιτικοποιημένη κοινωνία των πολιτών οφείλει να σταθεί εμπόδιο σε οποιαδήποτε κυβερνητική μεθόδευση δεν περιέχει τον όρο της άμεσης προσφυγής σε γενικές εκλογές. Αρκετά μικρά, αλλά συνεχή πραξικοπηματάκια γίνανε τα τελευταία χρόνια της κρίσης στην πατρίδα μας. Ας μην επιτρέψει ο ελληνικός λαός και οι ηγεσίες της αριστεράς όλα αυτά να ολοκληρωθούν σε ένα Μεγάλο και τραγικό για την αστική δημοκρατία στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου