10% πάνω οι αναφορές στο Συνήγορο του Πολίτη

 

 

Της Νάντιας Βασειλειάδου

 

«Αναλογικότητα στην κατανομή των βαρών, σεβασμός των δικαιωμάτων χωρίς διακρίσεις, τήρηση των κανόνων με διαφάνεια αλλά και ευελιξία σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων, προκειμένου η πολιτεία να προσφέρει διέξοδο και να στηρίξει τους πολίτες που δοκιμάζονται, είναι το ζητούμενο στην παρούσα συγκυρία», τόνισε η Συνήγορος του Πολίτη Καλλιόπη Σπανού, κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του φορέα.

 
Καθημερινές είναι οι καταγγελίες από πολίτες όλων των ηλικιών στο Συνήγορο του Πολίτη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν  


Η έκθεση, η οποία παραδόθηκε χθες στον πρόεδρο της Βουλής Ευάγγελο Μεϊμαράκη, παρουσιάζει το έργο της ανεξάρτητης αρχής κατά το 2012 και καταλήγει σε συγκεκριμένες διαπιστώσεις και προτάσεις. 

Η σημαντική αύξηση των αναφορών τον τελευταίο χρόνο (περίπου 10%) δείχνει ότι τα προβλήματα των πολιτών στις συναλλαγές τους με τη δημόσια διοίκηση οξύνονται τόσο λόγω των οικονομικών προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η δημοσιονομική κρίση όσο και εξαιτίας των αλλαγών στις νομοθετικές ρυθμίσεις των τελευταίων ετών.

Οι 5 σημαντικότερες ενότητες προβλημάτων για τα οποία προσφεύγουν οι πολίτες στο Συνήγορο - αντιστοιχούν στο 65% του συνόλου των καταγγελιών- αφορούν ζητήματα της κοινωνικής ασφάλισης, της φορολογίας, του οικιστικού περιβάλλοντος, των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, καθώς και των προβλημάτων που σχετίζονται με την είσοδο και την παραμονή αλλοδαπών.

Κατά τη διάρκεια του 2012, ο Συνήγορος δέχθηκε 11.702 νέες αναφορές. Η γεωγραφική κατανομή τους αποδεικνύει ότι τα προβλήματα που εντείνονται λόγω της κρίσης πλήττουν περισσότερο τους κατοίκους των δύο μεγάλων αστικών κέντρων (23 ανά 10.000 κατοίκους στην Αττική και 9 ανά 10.000 κατοίκους στην κεντρική Μακεδονία).

Από τη διερεύνηση του συνόλου των καταγγελιών προέκυψε ότι περισσότερες από τις μισές (58,73%) ήταν βάσιμες, δηλαδή υφίστατο όντως κακοδιοίκηση.
Οι βάσιμες αναφορές είχαν κατά μεγάλο ποσοστό (αυξημένο κατά 10% σε σχέση με πέρυσι) θετική έκβαση. 


Κακοδιοίκηση

Στα ασφαλιστικά ταμεία και σε νομικά πρόσωπα τα οποία εποπτεύει το υπουργείο Εργασίας εντοπίζεται σταθερά και φέτος, όπως και το 2011, το 1/4 των προβλημάτων κακοδιοίκησης (ποοσοστό 27%). Ενδεικτικό των προβλημάτων που ταλαιπωρούν τους πολίτες είναι το γεγονός ότι τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει πλέον το υπουργείο Οικονομικών, με 14,80%, καθώς και ότι από τους μεμονωμένους φορείς η ΔΕΗ συγκεντρώνει το 5,75% των προβλημάτων.
Κατά τα λοιπά, στα ίδια υψηλά ποσοστά με πέρσι κυμαίνονται η Αυτοδιοίκηση, δηλαδή οι δήμοι και οι περιφέρειες με τις νέες αρμοδιότητές τους, καθώς και οι υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών, με 12,87% και 10,16% αντίστοιχα.
Στους φορείς στους οποίους εμφανίστηκαν προβλήματα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη (6,57%), καθώς και οι διευθύνσεις αλλοδαπών και μετανάστευσης των αποκεντρωμένων διοικήσεων.
Ορισμένες ενδεικτικές περιπτώσεις παρεμβάσεων του Συνηγόρου αποτελούν οι παρακάτω:
 
* Καθυστερήσεις στην έκδοση συνταξιοδοτικών αποφάσεων:

Επιδείνωση διαπίστωσε η ανεξάρτητη αρχή στο φαινόμενο των καθυστερήσεων κατά τη διαδικασία έκδοσης συνταξιοδοτικών αποφάσεων από τις υπηρεσίες των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης. Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την καταβολή συντάξεων από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά το ένα έτος.
Μάλιστα, στις περιπτώσεις σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης οι σχετικές αποφάσεις εκδίδονται συχνά ακόμη και μετά την παρέλευση δύο ετών.
Ως λύση στη συσσώρευση αιτήσεων συνταξιοδότησης στο ΓΛΚ, ο ΣτΠ πρότεινε να χορηγείται στον υπάλληλο που αποχωρεί χρηματικό ποσό, το ύψος του οποίου θα καθορίζεται σε ποσοστό επί των μελλοντικών συντάξιμων αποδοχών του έως 6 μηνών, και εν συνεχεία θα συμψηφίζεται με το ποσό της σύνταξης που θα του απονεμηθεί. Το υπουργείο Οικονομικών ενημέρωσε ότι η υλοποίηση της πρότασης αναμένεται εντός του 2013.
 
* Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτημένων Δομημένων Επιφανειών:

Με παρέμβασή του προς τον υπουργό Οικονομικών, ο Συνήγορος εξέθεσε σειρά προβλημάτων ως προς την επιβολή και τη διαδικασία είσπραξης του ΕΕΤΗΔΕ, όπως σφάλματα υπολογισμού, καθυστέρηση διεκπεραίωσης αιτήσεων, ιδίως σε περιπτώσεις μείωσης ή απαλλαγής λόγω οικονομικής αδυναμίας, επιβολή τέλους σε μη δομημένες επιφάνειες, διακοπή ηλεκτροδότησης σε άτομα που υποστηρίζονται μηχανικά.

Κατά τον ΣτΠ, πρέπει να επανεξεταστεί ο τρόπος υπολογισμού και είσπραξης, ώστε να απεξαρτηθεί από την ηλεκτροδότηση των ακινήτων και να υπολογιστεί στη βάση υπολογισμού του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων, που έχει δημιουργηθεί ειδικά για την είσπραξη φόρων.
 
* Ευθύνη επιχειρήσεων και αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημιάς:

Ο Συνήγορος επιδίωξε την εφαρμογή της νομοθεσίας που επιβάλλει οι εταιρείες που ασκούν επικίνδυνες δραστηριότητες να αποζημιώνουν για περιβαλλοντική ζημία.
Ετσι, παρενέβη σε περίπτωση ανεξέλεγκτης απόθεσης καυστικών αποβλήτων στα Καμίνια του Πειραιά και συνέβαλε ώστε να εγκριθούν πιστώσεις συνολικού ύψους 450.000 ευρώ, ώστε να καταστεί δυνατή η απομάκρυνσή τους.

Σε άλλη περίπτωση εγκαταλειμμένου εργοστασίου παραγωγής προϊόντων αμιάντου στον πρώην Δήμο Ρίου, η αποκεντρωμένη διοίκηση μετέφερε τα απόβλητα στο εξωτερικό. Η τράπεζα-ιδιοκτήτρια του ακινήτου αρνείται να καταβάλει το απαιτούμενο υψηλό κόστος, οπότε η αποκατάσταση εκκρεμεί.
Στη Ριτσώνα Ευβοίας, όπου διαπιστώθηκε διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων και οι χημικές αναλύσεις σε δείγματα νερού απέδειξαν υψηλές συγκεντρώσεις ολικού και εξασθενούς χρωμίου, καθώς και ψευδαργύρου, με παρέμβαση του Συνηγόρου εγκρίθηκε πίστωση για εξυγίανση-αποκατάσταση:
 
* Εισπρακτικές πρακτικές:

Συζητήσιμες από την άποψη της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος είναι, κατά τον ΣτΠ, οι μέθοδοι με τις οποίες η διοίκηση προσδιορίζει τις οφειλές, εντοπίζει τους υπόχρεους και απαιτεί την καταβολή.
Σε περιπτώσεις όπως η λεγόμενη τακτοποίηση αυθαιρέτων, οι επίμαχες μέθοδοι συνιστούν αλλοίωση του σκοπού του προστίμου και μεταλλάσσουν ένα περιβαλλοντικό μέτρο σε αμιγώς εισπρακτικό. Στις διαδικασίες είσπραξης εν γένει, παραβλέπεται κάθε παράμετρος χρηστής διοίκησης.