Ανάρχιδοι και σταρχιδιστές

Του Μάνου Στεφανίδη

Σημειώσεις για μια νεοελληνική κοινωνική ανθρωπολογία..

(Τι μ' ενοχλεί στον Νταλάρα; Πως, αφού δέσποσε από τη χούντα έως και σήμερα στο λαϊκοέντεχνο λαϊφστάιλ σαν ο τραγουδιστής των αδικημένων, θέλει να είναι πρωταγωνιστικά παρών και στη νέα εποχή της κυρίαρχης, κυβερνητικής βίας).

Μέχρι πρόσφατα το να δηλώνει κανείς προοδευτικός στην Ελλάδα ήταν το πιο ανέξοδο και το πιο επωφελές επιτήδευμα. Εκατοντάδες "προοδευτικοί" επέβησαν έτσι του κράτους, απέσπασαν θέσεις, οφίκια, χορηγίες, ενισχύθηκαν παντοιοτρόπως στο όνομα... της προόδου και του πολιτισμού. Επαγγελματίες αριστεροί με το αζημίωτο, στρατευμένοι στην ουτοπία (sic!) πρόσφεραν στη χώρα το υστέρημα του ταλέντου τους για να γίνουν πλούσιοι, διάσημοι και περιζήτητοι. 

Χαρισματικοί ενίοτε, μέτριοι κατά κανόνα, είχαν πάντα έναν κομματικό πατερούλη -φερ' ειπείν η περίφημη σχέση Λαλιώτη - Κωστόπουλου- για να τους αναπληρώνει ό,τι τους έλειπε.

Στην αντίθετη πλευρά εκινείτο μια υδαρής μάζα οσφυοκαμπτών που έκαναν καριέρα γλείφοντας απλώς, πλην μεθοδικά, τους ανωτέρω καριερίστες. Εδώ ανήκουν οι εκατομμύρια "δημοσιογράφοι" των ΜΜΕ, οι οποίοι διεκδίκησαν τη μερίδα του λέοντος φτιάχνοντας εν μια νυκτί αστέρια, φίρμες, τα πρώτα κοάσματα στον βούρκο με τα βατράχια.

Ατάλαντοι συνθέτες, που είχαν όμως ιδρύματα από πίσω τους, γκέι τίποτε που αναδείκνυαν άλλους γκέι τίποτε στ' όνομα της ομερτά του κλάδου, συγγραφείς-αποκόμματα και ζωγράφοι τόσο γεμάτοι από το ego τους που δεν έβλεπαν πέρα από τη μύτη τους -ή έστω το ιδιωτικό τους μουσείο, ποιητές - ιμπρεσάριοι, ηθοποιοί - επιχειρηματίες, καλλιτέχνες - μεταπράτες (γενικώς) και τέλος φιλότεχνοι (γενικότατα) που είδαν φως (μιντιακό) και μπήκαν. Κοσμικοί, λαϊφστυλίστες, συλλέκτες, μεγαλοδημοσιογράφοι των 55.000 ευρώ τον μήνα συμπλήρωναν αυτόν τον θίασο της ρόμπας και των εμετικών αλλαξοπισθιών.

Όλα ήσαν υπέροχα, εμπνευσμένα, μαγικά, έστω κι αν ο βασιλιάς παρέμενε προκλητικά γυμνός. Θα 'λεγα πως ο χώρος μοιραζόταν ακριβοδίκαια και politically correct ανάμεσα στους σταρχιδιστές και τους ανάρχιδους. Ιερά ονόματα υπεράνω κριτικής, εναντίον της όποιας αξιοκρατίας και κυρίως -και μ' ευθύνη όλων μας- υπεράνω του οποιουδήποτε διαλόγου οδήγησαν τη χώρα στα σημερινά αδιέξοδά της. 

Σε αγαστή σύμπνοια με την εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Προσωπικά αυτούς κακίζω περισσότερο, παρά τους διακοσμητικούς και οικογενειοκράτες πρωθυπουργούς και υπουργούς υπηρεσίας. Κακίζω δηλαδή όλους εκείνους που διέγνωσαν κύρος στον Κωστάκη και ιδιοφυΐα στον Γιωργάκη. Όλους εκείνους, τους 80 άνω που παρέμειναν χρόνια μυστικοσύμβουλοι και συμποσιαστές του ανεκδιήγητου Σημίτη και ορντινάντσες του επικίνδυνου Βενιζέλου (κατά την εποχή της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας και του πολιτισμού των πολιτισμών αν ενθυμείσθε).

Απίστευτες λεκτικές παπάρες, που όμως υποστήριζαν στα σοβαρά δαφνοστεφανωμένοι ποιητές από τα Μακρονήσια και ακαδημαϊκοί δάσκαλοι που θήτευσαν στη νεοελληνική τραγωδία από την εποχή της χούντας. Έτεροι εμβριθείς κοινωνιολόγοι του μπερμπαντείου που επίσης παρασύρθηκαν από την Κίρκη της ψεύτικης ευμάρειας φαντάζομαι πως θ' αποκρούουν μετά βδελυγμίας τους δικούς μου πεζοδρομιακούς όρους του σταρχιδισμού και αναρχιδισμού στο όνομα του Max Weber, του Althusser ή του Πουλαντζά, εγώ όμως θα τους αντιπρότεινα σιωπή και περισυλλογή γιατί και η υποκρισία έχει τα όριά της. 

Να σταματήσουν τέλος τις δακρύβρεχτες αναλύσεις από το διαχρονικά κυβερνητικό ΒΗΜΑ σχετικά με τα αίτια και τη διαλεκτική της παρακμής, κυρίως γιατί είναι και οι ίδιοι αφενός υπαίτιοι και αφετέρου ζωτικά κομμάτια τόσο της παρακμής όσο και της κρίσης. Ήδη γνωστός συλλέκτης, ιδιοκτήτης Μουσείου οργανώνει έκθεση με τις... προσωπογραφίες του, τις οποίες φιλοτέχνησαν ζωγράφοι της προσωπικής του αυλής! Εδώ ο κόσμος χάνεται...

Υποπτεύομαι πάντως ότι τους ανωτέρω "σταρ" χαλάνε οι εξίσου μωροφιλόδοξες έως τα όρια της νεύρωσης σύζυγοί τους: Οι Ελένες, οι Άννες, οι Βιργινίες, οι Άσπες, οι Φωτεινές, οι Βασούλες, οι Μαρίες... όλες κολασμένες με το χρήμα και την αυτοπροβολή, ιδιαίτερα όταν αμφότερες προέρχονται από κρατικές δαπάνες. 

Θα είχε πάντως ενδιαφέρον για τον ιστορικό του μέλλοντος να μελετήσει τα κοινωνικοκοσμική διαπλοκή συζύγων υπουργών με τις συζύγους μεγαλοδημοσιογράφων, μεγαλοζωγράφων και οικονομικών παραγόντων. Τότε θ' αποκαλυφθεί ένας άλλος εσμός σκανδάλων με... άρωμα γυναίκας.

ΥΓ.1: Τι μ' ενοχλεί στον Νταλάρα; Πως, αφού δέσποσε από τη χούντα έως και σήμερα στο λαϊκοέντεχνο λαϊφστάιλ σαν ο τραγουδιστής των αδικημένων, θέλει να είναι πρωταγωνιστικά παρών και στη νέα εποχή της κυρίαρχης, κυβερνητικής βίας. Εμείς συμμεριζόμαστε τη στάση του απέναντι στη διάσπαρτη βία ενός κοινού που δεν ήταν και δεν είναι a priori αθώο. Εκείνος αντιλαμβάνεται τα αίτια της βίας αυτής; 

Αντιλαμβάνεται πως το τραγούδι δεν μπορεί να προφέρεται σαν αφ' υψηλού ελεημοσύνη από τους έχοντες προς εκείνους που δεν έχουν; Μια τέτοια χειρονομία είναι τόσο ενοχλητική όσο και το ανεκδιήγητο υφάκι της υπουργού συζύγου του από τις τηλεοράσεις. Συμπέρασμα: Τέλος εποχής για όλους τους σταρ παλαιάς κοπής. Του Πρετεντέρη συμπεριλαμβανομένου!

ΥΓ.2: Και κάτι παρήγορο: Οι αθώες φατσούλες -που δικαιούνται να είναι αθώες- στη μονοήμερη παρουσίαση που έκανε ο street artist και ζωγράφος Αλέξανδρος Βασμουλάκης σ' ένα αρχιτεκτονικό loft του Κεραμεικού στις 9 Μαρτίου. Εκατοντάδες νεαρόκοσμος που δεν τον έχει χαλάσει -ακόμη- η απληστία των γονέων τους. Τέλος, τα video σχόλια στο διαδίκτυο του, επίσης, νεαρού ΜΠΡΑΦ. Απλώς απολαυστικά...

ο Μάνος Στεφανίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών