Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

Ο ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ

Το χρήμα ως όπλο..

Αντί να σου αυξήσω το μισθό, σε δανείζω για να πάρεις ένα σπίτι ή αυτοκίνητο, να αντιμετωπίσεις κάτι έκτακτο ή να πας διακοπές πολυτελείας.
Αν δεν είσαι συνηθισμένος στο να δανείζεσαι, θα κάνω μια μεγαλύτερη προσπάθεια να σε πείσω (ας πούμε θα σου αφαιρέσω τους τόκους των δανείων σου από το φόρο που θα πληρώσεις - θα χάσω φόρους δηλαδή ως κράτος, προκειμένου να σε κάνω ΝΑ ΠΑΡΕΙΣ ΔΑΝΕΙΟ!).

Όταν συνηθίσεις να δανείζεσαι όλο και περισσότερο (και μετά από μια απαραίτητη περίοδο "ειρήνης" και ευφορίας με ακόμη περισσότερα δάνεια), θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου να σου θυμίσω πως ξέφυγες και τώρα πια είσαι ...καταχρεωμένος!


Και αυτή είναι μόνο η μία (και μάλιστα απλοποιημένη) κάνη του όπλου, ενώ αυτό έχει πολλές και ισχυρότερες· ξεκινάει η ανάπτυξη αυτού του όπλου όταν αποσύρεται διεθνώς κάθε κρατικός ή πολιτικός έλεγχος επί του Πιστωτικού Συστήματος (λέγεται και "Αγορές") και μπορεί πλέον αυτό να παίξει ανενόχλητο.

Του Hollowsky

1. Εφόσον χρεοκοπήσαμε και επίσημα - μιας και η Κυβέρνηση ενεργοποίησε τελικά τα CAC και έτσι υποχρέωσε την ISDA να αναγγείλει το "κούρεμα" ως "πιστωτικό γεγονός" -, σε λίγες μέρες θα είναι ζάπλουτοι όσοι παίξανε στο χαρτί της χρεοκοπίας μας, αφού θα πληρωθούν τα CDS που είχαν αγοράσει.

Σημειώστε στην ατζέντα σας: Στις 19 του μήνα θα ανακοινωθούν οι έχοντες και κατέχοντες αυτά τα CDS.

3. Το σαββατοκύριακο έριξα μια ματιά σε μια μελέτη της κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας, το 2005, σχετική με το δανεισμό των νοικοκυριών στην Ε.Ε. Όπως το περίμενα, καταρρίπτει και αυτή τα περί μαζικού "υπερκαταναλωτισμού" των Ελλήνων ως βασικού υπαίτιου για την "υπερχρέωση" του τόπου - απ' όπου και οι άνωθεν προτροπές για αυτομαστίγωση. Η μελέτη:

http://www.banque-france.fr/ccsf/fr/publications/telechar/autres/rap_endettement_internet_13_10_05.pdf

Σύμφωνα με αυτή λοιπόν, η Ελλάδα ήταν η χώρα της ΕΕ με το μικρότερο ιδιωτικό δανεισμό. Μικρότερο και με διαφορά.

Κατά τα έτη 2003 και 2004, το κατά κεφαλήν ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας ήταν 3.641 και 4.659 ευρώ αντίστοιχα, με προτελευταία την Ιταλία και πρώτη τη Δανία (η Γερμανία 7η). Αυτό ίσχυε ακόμα και για τα στεγαστικά δάνεια: Ελλάδα τελευταία με πρώτη τη Μ. Βρετανία. Στα καταναλωτικά δάνεια όμως είμαστε 7οι, με πρώτη πάλι τη Μ. Βρετανία και την Γερμανία 4η.

Κατά κεφαλήν ιδιωτικό χρέος (σε ευρώ):

2003: Ελλάδα 3.641, Δανία 36.005, Γερμανία 18.817, Ιταλία 5.838

2004: Ελλάδα 4.659, Δανία 39.794, Γερμανία 18.838, Ιταλία 6.598

Στεγαστικά Δάνεια:

2003: Ελλάδα 2.403, Μ. Βρετανία 18.892

2004: Ελλάδα 2.989, Μ. Βρετανία 21.218

Καταναλωτικά Δάνεια:

2003: Ελλάδα 1.124, Μ. Βρετανία 4.208, Γερμανία 2.798

2004: Ελλάδα 1.539, Μ. Βρετανία 4.733, Γερμανία 2.869

Βέβαια η Ελλάδα καταγράφεται, μαζί με την Ιρλανδία, ως η χώρα με τη 2η μεγαλύτερη αύξηση του ποσοστού ιδιωτικού δανεισμού μεταξύ 2002 και 2004, αλλά όπως σημειώνει η μελέτη "αυτό οφείλεται στο ότι είναι η χώρα με τον μικρότερο ιδιωτικό δανεισμό μέχρι το 2004 και η αύξηση αυτή έχει να κάνει με την προσπάθεια να εναρμονιστεί με τις άλλες χώρες της ΕΕ".

Το τι σήμαινε αυτή η "προσπάθεια εναρμόνισης", και από πού προερχόταν, η μελέτη το επισημαίνει λίγο παρακάτω. Δεν σήμαινε ακριβώς αύξηση της "καταναλωτικής υστερίας" των Ελλήνων, αλλά μάλλον δια νόμων αύξηση των κινήτρων να δανειστεί κανείς με την αίσθηση ότι είναι το απλούστερο και πιο αυτονόητο πράγμα του κόσμου, όχι χωρίς συνέπειες αλλά και με πολλών ειδών ανταποδοτικά οφέλη.

Σημειώνει δηλαδή αυτή η μελέτη, ότι το 2002 η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε νόμο, δια του οποίου από την 1/1/2003 εξέπιπτε από τη φορολογία το 15% των τόκων των στεγαστικών δανείων, ποσοστό που ανέβηκε στο 20% πάλι δια νόμου το 2005.

Η μελέτη υπογραμμίζει επακριβώς τα εξής: "Τα μέτρα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα μια ιδιαίτερα αισθητή αύξηση του ιδιωτικού δανεισμού. Οι νέες διευκολύνσεις οδήγησαν πάρα πολλά νοικοκυριά να πάρουν στεγαστικά δάνεια κατά το Δεκέμβριο του 2002, ώστε να επωφεληθούν και από τη μείωση του φόρου" (σ.19).

Θα θυμάστε, ήταν τα χρόνια που σε έπαιρναν από τις τράπεζες κάθε μεσημέρι για να σου προτείνουν σούπερ-δάνεια και όπου κυκλοφορούσε, από τις τράπεζες, η αντίληψη πως "είναι βλακεία να είσαι στο νοίκι, γιατί μ' ένα στεγαστικό δάνειο θα πληρώνεις όσο το νοίκι και θα σου μείνει και το σπίτι".

4. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια άλλη μελέτη, που την ξαναχτενίζω, στην οποία φαίνεται ότι ο δανεισμός των νοικοκυριών στην Ελλάδα ήταν ουσιαστικά μηδαμινός ως ποσοστό επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μέχρι το 1995.

Τότε ανέλαβε ο διοικητής της ΤΕ, και νυν πρωθυπουργός μας, να αλλάξει τη δανειακή πολιτική του ελληνικού τραπεζικού υποσυστήματος και να το εναρμονίσει (αχ, αυτές οι εναρμονίσεις!) με την πολιτική του διεθνούς συστήματος, δηλαδή να "απελευθερώσει" (ή να αφήσει ανεξέλεγκτο;) το δανεισμό.

Θα θυμάστε, ότι ήταν η εποχή που "ξαφνικά" μπορούσες να αγοράζεις πληρώνοντας σε μετρητά ένα ολοένα και μικρότερο ποσό με τα υπόλοιπα σε δόσεις (για να φτάσουμε και στο τρελό, "παίρνετε φέτος κι αρχίζετε να ξεπληρώνετε από του χρόνου"). Με αποτέλεσμα μια απότομη αύξηση του ποσοστού ιδιωτικού δανεισμού προς ΑΕγχΠ το 1996, που από εκεί και πέρα άρχισε να παίρνει την ανηφόρα.

5. Εννοείται, ότι δεν ξεχνάμε τι ακριβώς πάει να πει η λέξη "δάνειο"1.

6. Αυτά για τον ελληνικό "υπερκαταναλωτισμό". Όσο για τους "ασκητικούς" Βόρειους, που μόνο η δουλειά τούς ενδιαφέρει κι όταν γυρνάνε σπίτι αρχίζουν το κομποσκοίνι και τρώνε αλάδωτα 300 μέρες το χρόνο, ιδού από τα κιτάπια μου μια περσινή ειδησούλα από τη γαλλική οικονομική εφημερίδα EXPANSION (http://lexpansion.lexpress.fr/economie/alerte-au-surendettement-des-menages-en-europe-du-nord_256571.html)

Τίτλος: "ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΕΡΔΑΝΕΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΡΩΠΗ" (3/6/2011). Όπου σημειώνεται: "Το χρέος των νοικοκυριών κατά τις αρχές του 2011 έφτασε το 200% περίπου του εισοδήματός τους στη Δανία, το 180% στη Νορβηγία και το 155% στη Σουηδία. Με αποτέλεσμα, το ποσοστό του ιδιωτικού χρέους αυτών των χωρών επί του ΑΕγχΠ να φτάνει πλέον το 145%".

Ωραία πράγματα.

Ή αλλιώς: Η λεγόμενη "νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση" δεν είναι παρά η περίοδος κατά την οποία το πιστωτικό χρήμα χρησιμοποιήθηκε συστηματικά σαν όπλο επιβολής κυριαρχίας2.

Γιάννης Hollowsky Ιωαννίδης

1. … Για την ίδια πράξη μπορούν να χρησιμοποιηθούν δυο τελείως διαφορετικές λέξεις, όπου η μια περιγράφει τη θέση του κυρίαρχου κατά την πράξη αυτή, ενώ η άλλη του υποτελούς.

Οι λέξεις δάνειο και δανείζομαι, λ.χ., περιγράφουν από τη θέση του κυρίαρχου την ίδια ακριβώς πράξη που από τη θέση του υποτελούς περιγράφουν οι λέξεις χρέος και χρεώνομαι. Φυσικά, ο κυρίαρχος εδώ έχει κάθε συμφέρον να παρουσιάζει την πράξη ως «δανεισμό» και π.χ. να βάζει δροσερά κορίτσια να παίρνουν κάθε μεσημέρι τηλέφωνο τον υποτελή για να τον ψήσουν με γλυκόλογα, ότι η καλή τράπεζα τού έχει ετοιμάσει κάποια «πολύ διευκολυντικά» και με «άκρως συμφέροντες όρους» δάνεια… Εννοείται πως ο υποτελής την έχει πατήσει εάν δεχτεί να περιγράψει και να σκεφτεί την προτεινόμενη πράξη ως «μου προτείνουν να δανειστώ» αντί του σωστού, για τη θέση του, «μου προτείνουν να φορτωθώ ένα χρέος».

Πηγή http://dangerfew.blogspot.com/2011/12/blog-post_31.html

2. Αρκετά μακριά από την έμφαση στο πρόβλημα «υπερκαταναλωτισμού», που δίνεται από πολλές πλευρές ως εξήγηση αυτής της κρίσης, η αλήθεια είναι πως αυτή συνδέεται με τη σχεδόν 40ετή περίοδο μιας ξέφρενης χρησιμοποίησης του πιστωτικού χρήματος ως όπλου κυριαρχίας − αυτό που ονομάστηκε «νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση». Βλ. http://dangerfew.blogspot.com/2012/02/blog-post_15.html


Δεν υπάρχουν σχόλια: