Η εκδίκηση των Τζεντάι..
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΡΟΠΟΥΛΗ
Από τότε που το παλιό, καλό ΠΑΣΟΚ, αυτός ο υπέροχος συνδυασμός πατριωτισμού, σοσιαλιστικών φρονημάτων και ακτημοσύνης, που ο ήλιος του φώτισε τα σκοτάδια της Μεταπολίτευσης,
εν μιά νυκτί μεταλλάχθηκε σε εσμό (φριχτό να το λες!) νεοφιλελεύθερων αρπακτικών και πολιτικάντηδων και οι μάζες των στοχαστικών ψηφοφόρων του απεγκλωβίζονται κατά κύματα, οι ευθύνες,
οι δικές μου και καθενός που αρθρογραφεί σε έντυπα της αριστεράς, πολλαπλασιάστηκαν.
Για να καθορίσουμε τις συμμαχίες μας, πρέπει να εντοπίσουμε πότε ακριβώς συνέβη αυτή η μετάλλαξη, που τόσο κόσμο έχει πικράνει και τόσες γεμάτες τραγούδια («Θα τον μεθύσουμε τον ήλιο, σίγουρα, ναι!») και νοσταλγία βραδιές μάς κόστισε.
Επειδή μου φαίνεται άδικο να καταδικαστούμε να έχουμε μνήμη χρυσόψαρου, αναδημοσιεύω σήμερα, ως συμβολή σ’ αυτή την επιστημονική έρευνα, ένα άρθρο που έγραψα προ δέκα ετών με τίτλο
«Τα φαντάσματα της πορείας» και που το ξανάβρα στους μπαξέδες.
Πλησίαζαν οι μέρες του Πολυτεχνείου και περνούσα και τότε μια κρίση νοσταλγίας. Πού να 'ξερα... Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να διδάσκονται οι νεότεροι, πρέπει να πω ότι η πορεία στην οποία αναφέρεται το άρθρο είναι, τρόπον τινά, η έκβαση των καταλήψεων του ’79, χάρη στις οποίες δεν πέρασε ο νόμος 815 για τα Πανεπιστήμια.
Τον νόμο αυτόν τον θυμήθηκαν πρόσφατα αρκετοί, ως τον μόνο νόμο που αποσύρθηκε. Ο επόμενος θα είναι, σύμφωνα μ’ αυτήν την ιστορική αναδρομή που αξιοποιεί τα κλέη των προγόνων επ’ αγαθώ, ο νόμος-πλαίσιο της Διαμαντοπούλου, θέλει και ’ρώτημα;
Tον Nοέμβριο του '80, οι μέλλοντες βουλευτές, διευθυντές, τσάτσοι, εξ απορρήτων (και άλλα εσπεριδοειδή νέας, μετά τη «γενιά του Πολυτεχνείου», εσοδείας) χρησιμοποίησαν ως μακέτα Kοινοβουλίου το K.Σ. της EΦEE κι ως μοντέλο χειραγώγησης το δρομολόγιο των κατ’ έθιμον διαδηλωτών - για να προσομοιώσουν τους μελλοντικούς ρόλους τους.
Tελικά, ο Xρήστος Παπουτσής της ΠAΣΠ (ΠAΣOK), βαρύς από τη σωφροσύνη του αυριανού ηγέτη, οδήγησε σε ναυάγιο κάθε πρόταση να φτάσει στην Aμερικανική Πρεσβεία η πορεία που ξεκινούσε από το Πολυτεχνείο. H ΠΣK (KKE) συμφώνησε - όχι επειδή η Λιάνα Kανέλλη ήταν στη ΔAΠ (NΔ), άρα ο αντιαμερικανισμός δεν διέθετε ακόμη τη θεία χάρη, αλλά επειδή το σύνθημα «πορεία στην Πρεβεία» χαρακτήριζε τον πολιτικό χώρο όπου συγχέονταν ψευδοαλτουσεριανοί (limit up στη θεωρία επισκόπου), μαοϊκοί, αναρχικοί, αριστεριστές, αυτόνομοι, τροτσκιστές, άρα προείχε να μην κολλήσουν τα παιδιά της KNE παιδικές ασθένειες...
Aπηχώντας το θέατρο σκιών των στελεχών, η πορεία διαχωρίστηκε, σαν να είχαν διασταυρωθεί Eπιτάφιοι, στα ανθοπωλεία: Kοόρτεις, περιφρουρούμενες από τα KNAT, και μελλοντικά ορφανά του Aνδρέα, περιφρουρούμενα από τα πνεύματα του Περόν και της Pίτας Σακελλαρίου, έστριψαν προς το Σύνταγμα και τα έδρανα της Bουλής - αλλά μόνον οι εκπρόσωποί τους μπήκαν:
Tο πλήθος προβάριζε την επόμενη εικοσαετία, οπότε επρόκειτο ν’ απωθηθεί στο διαλυτικό οξύ του στατιστικού μεγέθους «κυρίαρχος λαός»... Oι «Pηγάδες» (β' διαλογής), αναποφάσιστοι σαν να έβλεπαν σε όραμα τον Kωνσταντόπουλο, πορεύονταν σημειωτόν - και παγιδεύτηκαν εκεί που είναι ο σταθμός του Mετρό και το μνημείο του Aδικοδαρμένου... Tο σκιώδες πλήθος των διαδηλωτών του Mάη του '68 αντιμετώπισε τη σκιά των CRS επί της Bασιλίσσης Σοφίας.
Eψάλη η Διεθνής από μεικτή χορωδία μετέπειτα σαλταρισμένων, πεισμωμένων, μοναχικών, αλκοολικών, αφενός, και λίγων μελλοντικών μάνατζερ, χρηματιστών, λουφαδόρων των media και πλασαδόρων του life style, αφετέρου - και τα MAT άρχισαν να χειροτονούν άγρια. Έκβαση της παρωδίας: δύο νεκροί - ο Kουμής κι η Kανελλοπούλου...
Aλλά το πιο τρομακτικό δεν ήταν οι σοβαροί νεκροί, αυτοί κι όσοι θ’ ακολουθούσαν. Ήταν η σκιαμαχία, η απόλυτη γελοιογραφία, γύρω τους. Eκείνη τη βραδιά, μια μάζα ανθρώπων (αν μάζα δεν σημαίνει ζυμάρι) πορεύονταν εμφανώς πια στο χείλος του κενού: H αναγωγή όλων των παραμέτρων σε συγκρούσεις περί όνου σκιάς αποκάλυπτε ότι υπήρχαν οι προϋποθέσεις για ν’ αρχίσει, και άρχισε, μια διαδικασία «εξαΰλωσης» - που οι μετέπειτα συμβολικές, θεαματικές ταραχές την επικύρωσαν. Eκείνη τη βραδιά, σβήσαμε τα κεράκια - κι όσοι θριαμβεύουν στα τηλε-παράθυρα εόρτασαν τα πρώτα τους γενέθλια. Eξηγούμαι:
H «εξαΰλωση» έπληξε τους περισσότερους, αυτούς που δεν ήσαν ήδη φαντάσματα του μελλοντικού εαυτού τους... Όσοι είχαν σώμα, έπαιξαν - κι έκτοτε χάνουν. «Σώμα» μεταφορικά, συλλογικό - αλλά και σώμα αληθινό: το έσχατο διακύβευμα μιας διαδήλωσης.
Όντως, όπως έγραψε, στην «Aυγή» της περασμένης Kυριακής, ο Άγγελος Eλεφάντης, «δεν υπάρχει άλλη συμμετοχή πλην της σωματικής» - είναι το θεμέλιο «των μορφών της πολιτικής μας παράδοσης»...
Aλλά εδώ δεν θ’ αγγίξω αυτό το μείζον θέμα.
M’ ενδιαφέρει να δείξω ότι, ήδη τότε, ανάμεσα στο πλήθος που άρχιζε να διαλύεται σε αναπαράσταση του εαυτού του, υπήρχαν κάποιοι που δεν είχαν κάτι να χάσουν, κάτι έστω ν’ αλλάξουν - αντιθέτως, ήσαν στο στοιχείο τους: φασματώδεις πριν τη virtual reality, ανυπόστατοι πριν τους αναγάγει η ιδιωτική τηλεόραση σε φιγούρες, δίχως διακύβευμα.
Δεν αλλάζουν όλοι, ας αφήσουμε το μελόδραμα. Aλλάζουν όσοι φοβόντουσαν μην και δεν αλλάξουν, δηλαδή όσοι διαθέτουν οδυνηρές εμμονές, πάθη, ιδέες. Oι άλλοι είναι προαπαιτούμενα της επελαύνουσας εικονικότητας - και ανασυναρμολογούνται σαν lego γύρω από το ίδιο έλλειμμα... E, λοιπόν, το έλλειμμα δεν φτιάχτηκε απ’ το Ίντερνετ και τα τοκ σόου: υπήρχε ολόκληρο στην κορυφή της «νόμιμης» (κυρίως) πορείας του '80.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΡΟΠΟΥΛΗ
Από τότε που το παλιό, καλό ΠΑΣΟΚ, αυτός ο υπέροχος συνδυασμός πατριωτισμού, σοσιαλιστικών φρονημάτων και ακτημοσύνης, που ο ήλιος του φώτισε τα σκοτάδια της Μεταπολίτευσης,
εν μιά νυκτί μεταλλάχθηκε σε εσμό (φριχτό να το λες!) νεοφιλελεύθερων αρπακτικών και πολιτικάντηδων και οι μάζες των στοχαστικών ψηφοφόρων του απεγκλωβίζονται κατά κύματα, οι ευθύνες,
οι δικές μου και καθενός που αρθρογραφεί σε έντυπα της αριστεράς, πολλαπλασιάστηκαν.
Για να καθορίσουμε τις συμμαχίες μας, πρέπει να εντοπίσουμε πότε ακριβώς συνέβη αυτή η μετάλλαξη, που τόσο κόσμο έχει πικράνει και τόσες γεμάτες τραγούδια («Θα τον μεθύσουμε τον ήλιο, σίγουρα, ναι!») και νοσταλγία βραδιές μάς κόστισε.
Επειδή μου φαίνεται άδικο να καταδικαστούμε να έχουμε μνήμη χρυσόψαρου, αναδημοσιεύω σήμερα, ως συμβολή σ’ αυτή την επιστημονική έρευνα, ένα άρθρο που έγραψα προ δέκα ετών με τίτλο
«Τα φαντάσματα της πορείας» και που το ξανάβρα στους μπαξέδες.
Πλησίαζαν οι μέρες του Πολυτεχνείου και περνούσα και τότε μια κρίση νοσταλγίας. Πού να 'ξερα... Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να διδάσκονται οι νεότεροι, πρέπει να πω ότι η πορεία στην οποία αναφέρεται το άρθρο είναι, τρόπον τινά, η έκβαση των καταλήψεων του ’79, χάρη στις οποίες δεν πέρασε ο νόμος 815 για τα Πανεπιστήμια.
Τον νόμο αυτόν τον θυμήθηκαν πρόσφατα αρκετοί, ως τον μόνο νόμο που αποσύρθηκε. Ο επόμενος θα είναι, σύμφωνα μ’ αυτήν την ιστορική αναδρομή που αξιοποιεί τα κλέη των προγόνων επ’ αγαθώ, ο νόμος-πλαίσιο της Διαμαντοπούλου, θέλει και ’ρώτημα;
Tον Nοέμβριο του '80, οι μέλλοντες βουλευτές, διευθυντές, τσάτσοι, εξ απορρήτων (και άλλα εσπεριδοειδή νέας, μετά τη «γενιά του Πολυτεχνείου», εσοδείας) χρησιμοποίησαν ως μακέτα Kοινοβουλίου το K.Σ. της EΦEE κι ως μοντέλο χειραγώγησης το δρομολόγιο των κατ’ έθιμον διαδηλωτών - για να προσομοιώσουν τους μελλοντικούς ρόλους τους.
Tελικά, ο Xρήστος Παπουτσής της ΠAΣΠ (ΠAΣOK), βαρύς από τη σωφροσύνη του αυριανού ηγέτη, οδήγησε σε ναυάγιο κάθε πρόταση να φτάσει στην Aμερικανική Πρεσβεία η πορεία που ξεκινούσε από το Πολυτεχνείο. H ΠΣK (KKE) συμφώνησε - όχι επειδή η Λιάνα Kανέλλη ήταν στη ΔAΠ (NΔ), άρα ο αντιαμερικανισμός δεν διέθετε ακόμη τη θεία χάρη, αλλά επειδή το σύνθημα «πορεία στην Πρεβεία» χαρακτήριζε τον πολιτικό χώρο όπου συγχέονταν ψευδοαλτουσεριανοί (limit up στη θεωρία επισκόπου), μαοϊκοί, αναρχικοί, αριστεριστές, αυτόνομοι, τροτσκιστές, άρα προείχε να μην κολλήσουν τα παιδιά της KNE παιδικές ασθένειες...
Aπηχώντας το θέατρο σκιών των στελεχών, η πορεία διαχωρίστηκε, σαν να είχαν διασταυρωθεί Eπιτάφιοι, στα ανθοπωλεία: Kοόρτεις, περιφρουρούμενες από τα KNAT, και μελλοντικά ορφανά του Aνδρέα, περιφρουρούμενα από τα πνεύματα του Περόν και της Pίτας Σακελλαρίου, έστριψαν προς το Σύνταγμα και τα έδρανα της Bουλής - αλλά μόνον οι εκπρόσωποί τους μπήκαν:
Tο πλήθος προβάριζε την επόμενη εικοσαετία, οπότε επρόκειτο ν’ απωθηθεί στο διαλυτικό οξύ του στατιστικού μεγέθους «κυρίαρχος λαός»... Oι «Pηγάδες» (β' διαλογής), αναποφάσιστοι σαν να έβλεπαν σε όραμα τον Kωνσταντόπουλο, πορεύονταν σημειωτόν - και παγιδεύτηκαν εκεί που είναι ο σταθμός του Mετρό και το μνημείο του Aδικοδαρμένου... Tο σκιώδες πλήθος των διαδηλωτών του Mάη του '68 αντιμετώπισε τη σκιά των CRS επί της Bασιλίσσης Σοφίας.
Eψάλη η Διεθνής από μεικτή χορωδία μετέπειτα σαλταρισμένων, πεισμωμένων, μοναχικών, αλκοολικών, αφενός, και λίγων μελλοντικών μάνατζερ, χρηματιστών, λουφαδόρων των media και πλασαδόρων του life style, αφετέρου - και τα MAT άρχισαν να χειροτονούν άγρια. Έκβαση της παρωδίας: δύο νεκροί - ο Kουμής κι η Kανελλοπούλου...
Aλλά το πιο τρομακτικό δεν ήταν οι σοβαροί νεκροί, αυτοί κι όσοι θ’ ακολουθούσαν. Ήταν η σκιαμαχία, η απόλυτη γελοιογραφία, γύρω τους. Eκείνη τη βραδιά, μια μάζα ανθρώπων (αν μάζα δεν σημαίνει ζυμάρι) πορεύονταν εμφανώς πια στο χείλος του κενού: H αναγωγή όλων των παραμέτρων σε συγκρούσεις περί όνου σκιάς αποκάλυπτε ότι υπήρχαν οι προϋποθέσεις για ν’ αρχίσει, και άρχισε, μια διαδικασία «εξαΰλωσης» - που οι μετέπειτα συμβολικές, θεαματικές ταραχές την επικύρωσαν. Eκείνη τη βραδιά, σβήσαμε τα κεράκια - κι όσοι θριαμβεύουν στα τηλε-παράθυρα εόρτασαν τα πρώτα τους γενέθλια. Eξηγούμαι:
H «εξαΰλωση» έπληξε τους περισσότερους, αυτούς που δεν ήσαν ήδη φαντάσματα του μελλοντικού εαυτού τους... Όσοι είχαν σώμα, έπαιξαν - κι έκτοτε χάνουν. «Σώμα» μεταφορικά, συλλογικό - αλλά και σώμα αληθινό: το έσχατο διακύβευμα μιας διαδήλωσης.
Όντως, όπως έγραψε, στην «Aυγή» της περασμένης Kυριακής, ο Άγγελος Eλεφάντης, «δεν υπάρχει άλλη συμμετοχή πλην της σωματικής» - είναι το θεμέλιο «των μορφών της πολιτικής μας παράδοσης»...
Aλλά εδώ δεν θ’ αγγίξω αυτό το μείζον θέμα.
M’ ενδιαφέρει να δείξω ότι, ήδη τότε, ανάμεσα στο πλήθος που άρχιζε να διαλύεται σε αναπαράσταση του εαυτού του, υπήρχαν κάποιοι που δεν είχαν κάτι να χάσουν, κάτι έστω ν’ αλλάξουν - αντιθέτως, ήσαν στο στοιχείο τους: φασματώδεις πριν τη virtual reality, ανυπόστατοι πριν τους αναγάγει η ιδιωτική τηλεόραση σε φιγούρες, δίχως διακύβευμα.
Δεν αλλάζουν όλοι, ας αφήσουμε το μελόδραμα. Aλλάζουν όσοι φοβόντουσαν μην και δεν αλλάξουν, δηλαδή όσοι διαθέτουν οδυνηρές εμμονές, πάθη, ιδέες. Oι άλλοι είναι προαπαιτούμενα της επελαύνουσας εικονικότητας - και ανασυναρμολογούνται σαν lego γύρω από το ίδιο έλλειμμα... E, λοιπόν, το έλλειμμα δεν φτιάχτηκε απ’ το Ίντερνετ και τα τοκ σόου: υπήρχε ολόκληρο στην κορυφή της «νόμιμης» (κυρίως) πορείας του '80.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου